Yerel Yönetimlerde Ölçeği Büyütmenin Siyasi Sonuçları: Avrupa’da Belediye Birleşmeleri Üzerinden Bir İnceleme

Abstract

Belediye birleşmeleri, bir yüzyıla yaklaşan tarihiyle tüm dünyada uygulanan yerel yönetim reformlarının en önemlilerinden biridir. Başta büyük nüfus içeren yerel yönetimlere sahip Kuzey Avrupa ülkeleri olmak üzere, dünyanın pek çok ülkesinde belediye sayıları, birleştirmeler yoluyla azaltılmaktadır. Birleştirme reformlarının en önemli motivasyon unsuru, her zaman ölçek ekonomisi tezi olmuştur. Büyüklüğü verimlilikle ilişkili gören reform stratejileri, belediye birleşmeleri ile artan büyüklüğün ortalama maliyetleri düşüreceğini varsaymaktadır. Maliyetlerde düşüş beklentisi beş gerekçeye dayandırılmaktadır. Bunlar sabit maliyetlerin daha büyük birimlere yayılması, küçük birimlerdeki tekrarlanan örgütlenmeler kaynaklı israfın (duplication / mükerrer örgütlenme) ortadan kalkması, belediye yönetiminde uzmanlaşmanın sağlanması, daha gerçekçi planlama yapılabilmesi ile doğrudan ve dolaylı idari harcamaların azalmasıdır. Ancak bu ilişkiyi alanda test eden araştırmaların önemli bir kısmı varsayıma destek veren net kanıtlar ortaya koyamamaktadır. Birleşmeler yoluyla ortaya çıkan belediye büyüklüğünün tümüyle ölçek ekonomilerini gerçekleştirebildiğine dair kanıtlar sunabilen çalışmaların sayısı oldukça sınırlıdır. Ölçek kanıtları bulan çalışmalarda; ölçek kazançları ya yalnızca idarenin genel harcamalarıyla sınırlı kalmakta ya da belli bir büyüklüğün üstüne çıkıldığında ortadan kalkmaktadır. Bazı kanıtlar ise yalnızca belli hizmetlerle sınırlıdır. Öte yandan araştırmaların çok daha büyük kısmı, belediye birleşmelerinin ölçek ekonomileri üretmediğini gösteren bulgulara sahiptir. Bu çalışma, sözü edilen kanıtları belli başlıklar altında gruplayarak değerlendirmekte ve belediye büyüklüğü artmasına karşın maliyetlerin neden azalmadığını gerekçeleriyle birlikte ortaya koymaktadır.

Municipal amalgamations with a history close to a century are one of the most important local government reforms carried out all over the world. Notably in the North European countries having local governments with large populations, numbers of the municipalities have been decreased through amalgamations in many countries of the world. The most important motivation factor of amalgamation reforms has always been the scale economy thesis. Reform strategies associate the size to efficiency assume that the size increases with municipal amalgamations would decrease the average cost. The expectation of decrease on the costs is based on five motives. These are diffusion of fixed costs to larger units, elimination of waste in small units derived from duplication, obtainment of specialization on municipal administration, the decrease of direct and indirect administrative expenses by means of more realistic planning. However, an important part of the researches that test this relationship on the field cannot reveal clear evidences support the assumption. The number of the studies prove the size of the municipality which comes out via amalgamations can realize scale economies entirely is quite limited. In the studies that have found evidences of scale, scale gains are either limited only with general expenditures of the administration or removed with the exceed of a particular size. Some evidences are only limited with particular services. On the other hand, the bigger part of the researches has evidences which show that the municipal amalgamations do not produce scale economies. This study evaluates the evidences mentioned by means of grouping under definite titles and presents why costs don’t decrease although the size of the municipality increases.