Ebussuud Efendi’nin Farsça Bir Manzum Fetvası

Abstract

Fetva kelimesi yiğit, genç, kavî manasındaki fetâ kökünden gelmekte ve sual edilen müşkil bir meselenin hükmünün şeyhülislam veya müftüce kaynağından araştırılarak ortaya konulmasını anlatmaktadır. Bu kelime, fıkhî anlamını müşkil bir meseleyi güçlü bir cevapla izah etmekten dolayı kazanmıştır. Fetva verme, zor ve ciddi bir işlem olduğundan fetvayı veren için 'hallâl-ı müşkilât, müşkil-güşâ' gibi tabirler kullanılmıştır. Fetva kitapları çeşitli konularda kritik bilgiler içeren önemli kaynaklardır. Osmanlıda beş asırlık bir sürede 129 şeyhülislamın görev yaptığı ve verdikleri fetvaların fıkhî ve edebî yönden çok zengin bir malzeme ortaya koyduğu görülmektedir. Hâl-i hazırda elimizde 22 tane fetva mecmuası mevcut olup, bunlar ise yapılacak çok yönlü çalışmaları beklemektedir. Bu kitaplarda hukukî konuların öncelikli olduğu düşünülebilirse de dil ve edebî derinliğin de ciddî bir seviyede olduğu söylenebilir. Bazı fetva kitaplarında rastlanan manzum fetvalar bu heyecanın boyutunu daha da artırıcıdır. Manzum fetva verenlerin en önde geleni Şeyhülislam Ebussuud Efendi'dir. Bu çalışmada onun tespit edilen bir Farsça manzum fetvası tanıtılmaktadır

Fatwa word, comes from the root fetai in the brave, young, strong sense. Fatwa, is disclosed of provision of a difficult issue by the Sheikh al-Islam or mufti investigated from sources. This word gained meaning of the fiqh due to explain a difficult issue with a strong answer. Because fatwa process is a difficult procedure for fatwa giver 'hallâl-ı müşkilât, müşkil-güşâ/solve challenges' etc. terms are used. Fatwa books are very important sources on various subjects contain very critical information. In the Ottoman Empire 129 sheikh al-Islam mission did during a period of five centuries and their fatwas juristical and literary aspects revealed a very rich material. Today available is 22 fatwa book and these books is waiting versatile studies. Although in these books is firstly juristic issues; also exciting language and literary depth and breadth located. Especially in some fatwa books located in poetry form fatwas, this excitement is further increases. The most prominent of the owners in poetry form fatwas is of Sheikh al-Islam Ebussuud Efendi. In this study are introduced his a poetry form fatwa which was written as Persian