Akciğer kanserli hastaların yaşam kaliteleri ve sağlık bakım hizmet beklentileri

Abstract

Küçük hücreli dışı akciğer kanseri (KHDAK) tüm akciğer kanser tanılarının yaklaşık %80’ini oluşturur. Genellikle, bu tip akciğer kanserlerinin 2/3’ü tanı anında ileri evreye sahiptir ve prognoz oldukça kötü seyreder. Hastaların evrelerine göre tedavilerinde, kemoterapi ve/veya eş zamanlı kemoradyoterapi uygulanmaktadır. Tedavide kullanılan güçlü kemoterapötikler ve radyoterapiye bağlı olarak yan etkiler de bu oranda ağır seyretmektedir. Bu çalışma, akciğer kanseri olan hastaların yaşam kaliteleri ve sağlık bakım hizmet beklentilerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmaya, ileri evre küçük hücreli dışı akciğer kanserli 40 hasta alınmıştır. Araştırmada hastaların yaşam kalitesini değerlendirmek için SF-36 yaşam kalitesi ölçeği, depresyon ve kaygı düzeylerini belirlemek amacıyla Hastane Anksiyete ve Depresyon skalası (HAD), performans düzeylerini saptamak için de ECOG performans ölçeği kullanılmıştır. SF-36 yaşam kalitesi ölçeğinin değerlendirilmesi sonucunda hastaların tüm alt ölçeklerde puan ortalamalarının 50’nin altında olduğu saptanmıştır (p<0.05). En düşük puan ortalamaları, emosyonel ve fiziksel rol güçlüğü alt ölçeklerinden alınmıştır. HAD ölçeğine göre, hastaların anksiyete ölçek puan ortalaması 8.4±4.2 (sınırda-anormal) olarak saptanırken, depresyon ölçek puan ortalaması 7.6±4.8 olarak (normal) belirlenmiştir. Hastaların ECOG performans değerlendirmelerinde %20.5’inin 0, %44.1’inin 1, %32.4’ünün 2, %2.5’inin 3 skor aldıkları saptanmıştır. Küçük hücreli dışı akciğer kanseri hastalarının yaşam kalitelerinin düşük olduğu, psikolojik ve fizyolojik fonksiyonlarının bozulduğu ve yeterince sağlık bakım hizmeti alamadıkları gözlenmiştir.

Non-small cell lung cancer is approximately 80% of all lung cancer. This type of lung cancer is usually presented with advanced stage at diagnosis and have a very poor prognosis. The management of non-small cell cancer at those stages generally is chemotherapy and/or concurrent chemoradiotherapy. However, potent chemotherapeutic agents and radiotherapy have serious adverse effects. This study aimed to determine lung cancer patients&amp;#8217; expectations from health care providers, and levels of anxiety and depression besides health-related quality of life. This study was performed on 40 patients diagnosed as advanced stage non-small cell lung cancer at Başkent University hospitals in Turkey. SF-36 questionnaire was used to determine health- related quality of life, Hospital Anxiety and Depression Scale (HAD) was used to determine depression and anxiety level, and ECOG performance scale was used for performance evaluation. SF-36 scale yielded less than 50 points in all subscale evaluations (p&lt;0.05). The lowest mean scores were observed in emotional and physical role enforsement subscales. Calculations of hospital anxiety and depression scale showed 8.4 &plusmn; 4.16 mean scale for anxiety (at borderline), and 7.6 &plusmn; 4.8 for depression (normal). ECOG performance status was 0 for 20.5%, 1 for 44.1%, 2 for 32.4% and 3 score for 2.5% of the patients. Most of the non-small cell lung cancer patients had poor quality of life, with deterioration of both psychological and physiological function. We observed that those patients could not get necessary health care.