Eş-Şifâ’nın Türkçe Tercümeleri Ve Tâlib Hocazâde İshâk Necîb Karsî’nin Terceme-İ Şifâ-İ Şerîf’i

Abstract

Tâlib Hocazâde Hâfız İshak Necîb, Karslı bir âlim olup 1798 yılında Kâdî İyâz’ın Eş-Şifâ adlı eserini Türkçeye tercüme etmiştir. Eş-Şifâ, İslam dünyasında çok tanınıp sevilmiş bir eser olup üzerine birçok şerh, tercüme ve özet yazılmıştır. Bu eser, Hz. Peygamber’in örnek hayatını tüm yönleriyle anlatmak amacıyla Endülüslü âlim Kâdî İyâz tarafından kaleme alınmış bir eserdir. Farklı kişilerce defalarca Türkçeye çevrilmiş olan bu eserin mütercimlerinden birisi de Tâlib Hocazâde Hâfız İshak Necîb-i Karsî’dir. Eserin ön sözünde mütercim “kitabının elli beşinci babında bazı velilerin kerametlerini anlatmak istediğinde öncelikle Hz. Peygamber’in mucizelerini nakletmenin uygun olacağını düşündüğünü ancak Hz. Muhammed’in mucizeleri de çok olup onu müstakil bir kitapta anlatmak daha uygun düştüğünden; hadis kitaplarından, Hz. Muhammed’in vasıflarının çoğunu içerip herkesçe sevilen bir eser olan ama dili Arapça olup seviyesi de halka uygun olmayan Kâdî İyâz’ın Şifâ-i Şerîf’ini Türkçeye tercüme etmenin daha faydalı olacağını gördüğünü ve böylece Şifâ-i Şerîf’i tercüme etmeye başladığını” söylemiştir. Bu bölümde mütercim daha sonra Kâdî İyâz ve ailesi hakkında ayrıntılı bilgiler verip tahsil durumu ve ortaya koyduğu eserlerini tanıtmıştır. Eser dört kısımla bunların içindeki baplar ve fasıllardan oluşmuştur. Bu makalede Eş-Şifâ’nın Türkçe tercümeleri ve İshak Necîb Efendi’nin tercümesi analitik biçimde incelenerek tanıtılmaktadır.

Talip Hocazade Hafiz Ishak Necip was one of the great scholars who grew up in Kars; in the year of 1798, he translated Qadi Iyaz’s Shifa-i Sherif to Turkish. Ash-Shifa is a well-known work in the Islamic world and many commentaries, translations and summaries were written on it. Şifâ-i Sharif is a work which was written by the Andalusian scholar Qadi Iyaz nine centuries ago in order to tell the Prophet’s example life in all its aspects. This work has been repeatedly translated into Turkish by different people, and one of them is the translation of Talip Hocazade Hafız Ishak Necib-i Karsi. In the foreword of the work, the author says: When I want to tell about the miracles of some of the welis in my book fifty-fifth of my book, it was appropriate to convey the miracles of Prophet Muhammad, but since there are many miracles of Prophet Muhammad, it was appropriate to tell him in an independent book; and I started translating Qadi Iyaz’s Shifa-i Sherif thinking that it would be more beneficial for me to translate it into Turkish because and most of the qualities of the Prophet Muhammad were included and this work was loved by everyone. In the following, the author of the book, is given detailed information about Qadi Iyaz and his family and also Qadi Iyaz’s education life and his works. The work consists of four parts and many bap and fasıl in them. In this paper, will introduce Turkish translations of Es-Shifa and later Ishak Necib Efendi’s translation will be examined in analytical form.