Çin'in Afrika enerji politikası: Angola, Sudan-Güney Sudan ve Nijerya örneği

Abstract

ÖZET Yüksel, Bekir Ali, Çin'in Afrika Enerji Politikası: Angola, Sudan-Güney Sudan ve Nijerya Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale, 2017. Büyük güç olmak isteyen devletler için Afrika hep bir ilgi ve rekabet sahası olmuştur. Çin de, kaynaklar açısından oldukça zengin olan ve sömürge dönemini yaşamış kıta ülkelerine petrol karşılığında altyapı imkanı sunarak kıtada önemli bir oyuncu olmayı hedeflemektedir. Sömürge döneminin sancılarını yaşayan, darbeler, iç savaşlar ve terör örgütlerine rağmen büyümeye çalışan bu ülkeler, bir yandan da yaralarını sarmaya çalışmaktadır. Bu tezde Çin'in, 27 yıl iç savaş yaşayan Angola, iç savaş ve ayrılık sancısı çeken bölünmüş Sudan-Güney Sudan ve darbelerle ve terörizmle yaşamayı öğrenen Nijerya'ya yönelik siyasi ve ekonomik politikaları karşılaştırılmalı olarak tahlil edilmeye çalışılmıştır. Çin'in Afrika kıtasına yaklaşımı Batılı ülkelerden farklılık arz etmektedir. Çin'in Afrika'daki yatırımlarının Batı'nın yatırımlarından en büyük farkı bu ülkelerdeki siyasete müdahale etmemesi ve mevcut yönetimleri çıkarları doğrultusunda alaşağı etmeye çalışmamasıdır. Çin'in bölgeden kazanım sağlarken diğer taraftan da bölgeye yatırım yapması Afrika'nın kalkınmasına daha fazla katkı sağlamaktadır. Enerji güvenliğini sağlamak ve üretimini devam ettirebilmek için dışa bağımlı olan Çin, devlet şirketleri aracılığıyla bu ülkelerde yatırımlar yapmıştır. Bu ülkelere yumuşak gücüyle giren ve ihtiyacı olan kaynağı alan Çin'in, Sahraaltı Afrika'nın en çok petrol üreten ülkelerinden olan ve en büyük rezervlerine sahip bu üç ülkeye yaptığı yatırımlar Çin'in Afrika enerji politikasını gözler önüne sermektedir. Ülkelerin yaşadığı sorunlar üretimlerini etkilemiş olmasına rağmen bu ülkeler hala Çin'in ihtiyacı olan petrolü sağlayacak kapasitededirler. Anahtar Kelimeler: Angola, Sudan, Güney Sudan, Nijerya, Petrol, Afrika

ABSTRACT Yüksel, Bekir Ali, China's Africa Energy Policy: Angola, Sudan-South Sudan and Nigeria Example, Master Thesis, Kırıkkale, 2017. For states with great power ambitions Africa has generally been in an area of interest and competition. China, aims to be an important player on the continent by providing infrastructure opportunities in return for exclusive explotation of natural resources. Coup d'etats, civil wars and struggle against terrorist organizations is common problem for African nations. This thesis will try to compare China's political and economic strategies of China towards Angola (27 years of civil war), Sudan and South Sudan (who suffered civil war and secession) and Nigeria (coups and terrorism). China's approach to the continent differs from those of Western States. In the sense that it does not interfare with domestic political process. China contributes to Africa's economic development while it benefits from its resources. But there are some who criticizes China for being a new imperialists and question the Chinese practise of mostly bringing on its workers. China is seriously dependent on external energy resources. On the continent China operates mostly through state energy cooperations. Chinese presence in those three resource rich countries is almost purely economic with no military component. Chinese policy towards this three countries are mostly focused on long term, not easily influenced on deterred by domestic turbulance. Chinese are not above bribing local officials but their model may still be superior to the Western one in at least one sense: It leaves considerable infrastructure projects for the native populations. Key Words: Angola, Sudan, South Sudan, Nigeria, Oil, Africa