Irak işgali sonrasında ABD'nin Ortadoğu politikasında Türkiye'nin rolü

Abstract

ABD özellikle İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra uluslararası sistemde aktif bir dış politika izlemiştir. Bu bağlamda Soğuk Savaş yıllarından günümüze kadar Ortadoğu, çeşitli sebeplerden dolayı ABD'nin dış politikada öncelik verdiği bölgelerin başında gelmektedir. ABD'nin 11 Eylül saldırılarından sonra ilan ettiği "Yeni Güvenlik Konsepti/Doktrini" çerçevesinde uluslararası terörle mücadele ve halkları özgürleştirmek amacıyla Irak'a müdahale kararını alması hem Ortadoğu'da dengelerin yeniden dizayn edileceğini hem de Türkiye – ABD ilişkilerinde yeni bir döneme girildiğini ifade etmekteydi. Türkiye – ABD ilişkileri ise İkinci Dünya Savaşı sonrası kurumsal düzeyde tesis edilmiştir. ABD'nin müttefiki olan Türkiye, Ortadoğu'da ABD tarafından dikkate alınan bir parametredir. Ancak Irak müdahalesi ile güvensizlik oluşan ilişkilerde zaman zaman krizler söz konusu olmuştur. Ancak her ne kadar iki ülke arasında kriz ve zaman zaman çıkar çatışması yaşansa da her iki ülke de reel politik çerçevede bölgesel ve uluslararası konjonktüre bağlı olarak birbirine önem atfetmiştir. Bu bağlamda Irak müdahalesi sonrası Türkiye, ABD için Ortadoğu'da nispeten önemini kaybetse de her zaman dikkate alınan bir aktördür.

USA has followed active foreign policy particularly post World War II in international politics. In this context, Middle East has been prior to the other regions which USA has given interest in its foreign policy for some reasons from Cold War to present. Its was stated that decision of USA to intervene Iraq in order to fight against terrorism and set free people of Iraq in the context of "New Security Doctrine/Bush Doctrine" which was declared after 9/11 terrorist attack was to design balance in Middle East and to start a new era Turkey-USA relationship. The relationship between Turkey-USA was established institutional level following the World War II. The US ally country Turkey is a considerable parameter in Middle East. On the other hand certain crises has occured between the countires following the intervention in Iraq. Though crisis or mutual beneficial periods are experienced in between two countries, the two countries give importance to each other in connection with international and national conjucture within the scope of real political frame. In this content, Turkey, after Iraq operation, has been an important actor though it particularly lost its importance for United States in Middle East.