Türk edebiyatında manzum tevcit metinleri

Abstract

Bu çalışma, manzum tecvit metinlerinin Türk edebiyatındaki edebî ve sanatsal durumlarına genel bir çerçeve çizilmesi için hazırlanmıştır. Tez, üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm öncesi ''Önsöz'', ''Özet'', ''Kısaltmalar'', ''Tablolar'' ve ''Giriş'' bölümleri sırasıyla yer almaktadır. Birinci bölümde beş başlık bulunmaktadır. İlk olarak tecvitin tanımı yapılmış ve amacı anlatılmıştır. Daha sonra dinî eserlerin manzum kaleme alınması açıklanmıştır. Tecvit metinlerinin de nazmen anlatımına dair izah yapıldıktan sonra üzerinde inceleme yapılan dokuz manzum tecvit metni hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde manzum tecvit metinleri şekil, muhteva ve sanat yönünden incelenmiştir. Şekil yönünden nazım şekli, vezin/ölçü, kafiye ve redif noktalarından incelemelerde bulunulmuştur. Muhteva bölümünde, manzum tecvit metinlerinin muhteva durumlarına genel bir çerçeve belirlenmiştir. Sanat yönünden ise manzum tecvit metinlerinin Türk edebiyatındaki sanatsal durumlarına genel bir çerçeve çizilmiştir. Üçüncü bölümde bu çalışmada dahil edilen dokuz manzum tecvit metninin transkribeleri verilmiştir. Bu metinlerden '' Na?mü'l-Ehemm Fî ?İlmi Tecvîdi'lElzem'' ve ''Tercüme-i Man?ûme-i İbn-i Cezerî'' adlı iki eserin günümüz Türkçesine aktarımı da yapılmıştır. Metinlerden sonra manzum tecvit metinlerinin muhteva durumlarına dair genel bir tablo hazırlanmıştır. Sonuç bölümünde ise bu tezin hazırlanış amacı olan Türk edebiyatında manzum tecvit metinlerinin durumları hakkında bütün bir değerlendirme verilmiştir. Kaynakça kısmında ise tezde yararlanılan eserlerin künyeleri verilmiştir. Anahtar Kelimeler: Tecvit, Nazmen Anlatım, Türk Edebiyatı, Manzum Tecvit

This work has been prepared to draw a general framework for the literary and artistic situations of poetical tajwid texts in Turkish literature. The thesis consists of three parts. The sections 'Preface', 'Summary', 'Abbreviations', 'Tables' and 'Introduction' are included before the first chapter, respectively. There are five titles in the first chapter. First, the definition of tajwit was made and its purpose was explained. Then the religious works that were written in verse are explained. After explaining the narration of the tajwid texts as well information was given about the nine verses tajwid texts examined. In the second part, verse tajwid texts were examined in terms of form, content and art. Examinations in terms of form from the points of verse form meter/measure, rhyme and redif (repeated voice) were made. In the content section, a general framework has been determined for the content of verse tajwid texts. In terms of art, a general framework is drawn to the artistic situations of verse tajwid texts in Turkish literature. In the third chapter, transcripts of nine verse tajwid texts included in this work are given. Two works of these texts named "Nazmu'l-Ehemm Fi ?İlmi Tecvidi'l-Elzem" and "Tercume-i Manzume-i Ibn-i Cezeri" were also translated into modern Turkish. After the texts, a general table about the situation of verse tajwid texts was prepared. In the conclusion part, a complete evaluation is given about the status of the texts in verse of Turkish literature, which is the purpose of this thesis. In this bibliography part, the label of the works used in the thesis are given. Keywords: Tajwid, Narration, Turkish literature, In verse tajwid