Hızır Agazâde Sa'îd Bey Dîvânı

Abstract

Hızır Ağazâde Sa'îd Bey Dîvânı'nın transkripsiyonu, şekil ve muhteva yönünden incelenmesi. Bu araştırmanın amacı, 19. yüzyılda yaşamış musıkişinas bir dîvan şairi olan Hızırağazâde Sa'îd Bey'in hayatı, sanatı, edebi şahsiyetinin incelenmesi; dîvânının transkripsiyonu, şekil ve muhteva yönünden incelenmesi ve araştırmacıların bu çalışmadan yararlanmalarıdır. Hızır Ağazâde Sa'îd Bey Dîvânı'nın 3 adet matbu' 4 adet yazma nüshası tespit edilebilmiş olup, çalışmamız 1257 tarihli matbu' nüsha üzerinden yapılmıştır. Hızır Ağazâde Sa'îd Bey'in babasının ve dedesinin musıki ile ilgilendiği kaynaklarda zikredilmektedir. Sa'id Bey Enderun'da müezzin ve sipâhi olarak görev yapmış ayrıca Anadolunun çeşitli yerlerinde memur olarak bulunmuştur. Şiirlerini okuyup incelediğimizde Sa'îd Bey'in Divan Şiirinin şekil ve muhteva özelliklerini tam olarak yansıttığını söylemek mümkün bulunmamaktadır. Sa'îd Bey için 18. Yüzyılda başlayan mahallileşme akımının etkisinde kalmıştır demek yanlış olmaz. Aruza uymadaki özensizliği ve hatta hece vezni ile şiirler yazmış olması da burada bahsedilmesi gerken bir konudur. Sa'îd Bey Divanını incelediğimizde özellikle gazel ve şarkılarındaki akıcılık ve sözlerdeki musıki eda bu şiirlerin bestelenmek üzere yazıldığı izlenimini vermektedir. Anahtar Kelimeler: Hızır Ağazâde Sa'îd Bey, Dîvan Şiiri, Şarkı, Enderun

The examination and the transcription of Hızır Agazade Sa'id Bey's Divan in terms of content and form. This study aimed at the examination of the life , art and the literal personality of Hızır Agazade Sa'id Bey who lived in the 19 th century and was a musıc lover Divan poet; the transcription of his Divan in terms of form and content and so that the researchers can benefit from this study. Until now 3 printed and 4 written copies of Hızır Agazade Sa'id Bey's Divan have been identified and this study is made on the printed copy under date of 1257. It has been mentioned in sources that Hızır Agazade Said Bey's father and grandfather were interested in music. Said Bey officiated as a muezzin and a cavalryman at Enderun (special school in the Ottoman Palace) and he also resided as a civil servant at various places in Anatolia . when we read and examine his poems, it is not possible to say that Hızır Agazade Said Bey complies with the cantent and formal characteristics of the Divan poetry. As for Said Bey, it won't be a fallacy to say that he was influenced by the localization movement that started in the 18 th century. His negligence of conforming to aruz prosody and his even having written poems in syllabic meter is another matter that must be mentioned here. When we examine Sa'id Bey's Divan, especially the fluency in his odes and songs and the musical air in lyrics implies that these poems were written to be composed. Keywords: Hızır Agazade Sa'id Bey, Divan Poetry, Song, Enderun