Milli Mücadele Dönemi'nde Trabzon'da kamuoyunun oluşmasına İstikbâl gazetesinin etkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, 10 Aralık 1918 tarihinde Trabzon'da yayınlanmaya başlayan ve Milli Mücadele yılları boyunca, bu mücadelenin yanında yer alarak başarıya ulaşmasına katkı sağlamak amacıyla, kamuoyu oluşturma yönünde yayın yapan İstikbal gazetesini değerlendirmektir.Gazetenin elde edilebilen sayılarından ve sayılarına ulaşamadığımız yıllar için de o döneme ilişkin ana kaynaklardan faydalanılarak yapılan bu çalışma 1919-1922 yılları arasını kapsar. Belirtilen dönem üzerinde yapılan çalışmaya göre, İstikbal çıktığı günden itibaren yerel ve bölgesel anlamda yaptığı etkili yayınlar ve oluşturduğu veya oluşmasında öncülük ettiği kurum veya kuruluşlar aracılığıyla sürdürdüğü faaliyetlerle, Milli Mücadele'nin başarıya ulaşmasında önemli bir görevi yerine getirmiştir. Gazete, başta İtilaf Devletleri olmak üzere, Yunanlılar, Rumlar, Ermeniler ve diğer işgalci güçler ve ayrılıkçı unsurlar ile bunlara destek veren veya Milli Mücadele'nin karşısında yer alan basın organlarına karşı etkili bir yayın politikası ile Milli Mücadele'nin yanında yer almıştır. Diğer taraftan ise yerel direniş hareketlerinin başladığı süreçten, kongreler dönemine, Ankara merkezli Milli Mücadele çalışmalarından cephelere ve cephe gerisine kadar her anlamda ilgili ve etkili olmaya çalışan İstikbal gazetesinin, Trabzon'da Milli Mücadele kamuoyunun oluşmasına, etkilenmesine ve yönlendirilmesine çok derinden etki ettiği yadsınamaz bir gerçektir.Çalışma, Milli Mücadele gibi tarihin önemli bir konusunu, kamuoyu ve iletişim unsurları açısından değerlendirerek bir bakıma sosyal tarihin alanına giren bu sentezi farklı bir perspektifle analiz etmeye çalışmıştır. Son zamanlarda değişik bakış açılarıyla üzerinde çalışmalar yapılan bu tür yayınlara İstikbal'in de eklenmesiyle, Milli Mücadele tarihinde önemli bir yeri olan bu gazetenin de incelenmesi ve değerlendirilmesi olanağı doğmuştur.Anahtar Kelimeler: İstikbal, Milli Mücadele Dönemi, Trabzon, Basın, Kamuoyu.

The purpose of this paper is to study the newspaper ?Istikbal?, which started to be published in Trabzon on 10th of December 1918, and supported the national struggle by creating a public opinion despite all difficulties and unfavorable conditions.The study covers the period from 1919 to 1922, making use of the available issues of the newspaper and other sources. From the first day of its birth, Istikbal fulfilled an important task in the success of the National Struggle by making effective local and regional publications and creating or playing a leading role in creating institutions and organizations for the sake of the National Struggle. It took the side of the National Struggle by also fighting other newspapers supported by the Allies, particularly the Greeks, Armenians and other occupying forces and separatist elements which were against the National Struggle. It showed great effort to make a contribution to the whole struggle process in Trabzon from starting local resistance movements to the period of congresses and the Ankara-centered operations in and behind the frontlines and in every other respect.With a different perspective, this paper will contribute to social history and other similar studies which have focused on newspapers in the National Struggle by adding another newspaper ?Istikbal?, which provided public support for such an important cause as National Struggle by means of communication.Key Words: Istikbal, National Struggle Period, Trabzon, Press, Public Opinion