Türkiye'de merkezi yönetim ile yerel yönetimler arasında görev bölüşümü

Abstract

Ülke idaresinde genel olarak iki kademeli yapı esas alınmaktadır. Bu ikili yapının ilk basamağı merkezi yönetim iken ikinci basamağı yerel yönetimlerdir. Merkezi yönetim ve yerel yönetimler kamusal hizmetlerin sunumunda esas yetkili birimlerdir. Ancak hizmet sunumunda hangi idarenin temel yetkili otorite olacağı ülkelerin anayasal yapısı, ekonomik durumu, sosyal düzeni, coğrafi şartları, tarihsel geçmişi, siyasi ideolojisi, kültürü gibi sebeplerden dolayı farklılık gösterebilmektedir. İki idarenin varlığı görev bölüşümünün yapılmasını gerektirmektedir. Ancak geçmişten günümüze kadar merkezi yönetim ile yerel yönetim arasında görev ve gelir bölüşümünün nasıl olması gerektiği sürekli olarak tartışılan bir konu olmuştur. İdareler arasında ilişkiler düzenlenmediği taktirde; bir hizmetin veya görevin kim tarafından sunulacağı, bir yerde birden fazla yetkilinin bulunması halinde hangi idarenin hangi alanda ve ölçülerde yetkili olunacağının bilinmeyeceğinden problemlerin çıkmasına neden olabilir. Bu çalışmada, Türkiye'de merkezi yönetim ile yerel yönetim arasındaki görev bölüşümüne hangi hizmetlerin konu olduğu ve bölüşüm yapılırken hangi kriterlerin esas alındığı incelenmiştir. Merkezi yönetim ile yerel yönetim arasındaki görev bölüşümünün incelendiği bu yüksek lisans tezi teorik bir içeriğe sahiptir. Veriler detaylı bir literatür çalışması yapılarak toplanmıştır. Bu nedenle öncelikle ülkemizdeki idari teşkilatlanmanın temel kavramlarına değinilmiş, daha sonra kamu hizmeti kavramı açıklanmış sonrasında anayasalarımızda iki idarenin birbiri ile olan ilişkileri incelenmiştir. Ayrıca görev bölüşümü kavramı ve idarelerin ortak yürüttükleri hizmetlere açıklanmıştır. Son olarak ülkemizdeki yerel yönetimlerin görevleri ve birbiri olan ilişkileri incelenmiştir. Bu içerikler doğrultusunda görev bölüşümünün kesin kriterlere göre bir ayrımının olmadığının her ülkenin kendisine uygun olarak bölüşüm yapması gerektiğine ve bölüşüm yapılırken çakışmaların önlemesi gerektiğine varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Merkezi Yönetim, Yerel Yönetim, Kamu Hizmeti, Görev Bölüşümü

In the country administration, two-tier structure is generally taken as a basis. While the first step of this dual structure is central government, the second step is local governments. Central government and local governments are the main authorized units in the provision of public services. However, which administration will be the main competent authority in service delivery may differ due to the reasons such as the constitutional structure, economic status, social order, geographical conditions, historical history, political ideology and culture of the countries. The existence of the two administrations requires that the division of tasks be made. However, how the division of duties and revenues should be between central government and local government has been constantly discussed. If relations between the administrations are not organized, it may cause problems to arise because of who will be provided with a service or a task, and in which area and extent to which authority will be authorized if there is more than one official in one place. In this study, the division of tasks between the central government and local governments in Turkey have been the topic of what services and distribution while the basis of criteria which were examined. This master's thesis, which examines the division of duties between central government and local government, has a theoretical content. The data were collected through a detailed literature study. For this reason, firstly, the basic concepts of administrative organization in our country were mentioned, then the concept of public service was explained, and then the relations between the two administrations were examined in our constitutions. In addition, the concept of task allocation and the services shared by the administrations are explained. Finally, the duties of local governments in our country and their relations with each other were examined. In line with these contents, it is concluded that the division of duties is not differentiated according to certain criteria, and that every country should allocate according to itself and conflicts should be prevented while dividing. Keywords: Central Government, Local Government, Public Service, Division of Duties