İstanbul'daki kentsel dönüşüm projelerine panoramik bir bakış

Abstract

Ayar, Yusuf Alperen, "İstanbul'daki Kentsel Dönüşüm Projelerine Panoramik Bir Bakış", Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2019. Türk Dil Kurumu Türkçe Sözlüğü, dönüşüm kelimesini, "olduğundan başka bir biçime girme, başka bir durum alma, şekil değiştirme, tahavvül, inkılap, transformasyon" olarak tanımlamaktadır. Bu tanımdan hareket edilirse, kentsel dönüşüm, kentsel alanların var olan durumundan başka bir biçime girmesi, başka bir durum alması, şekil değiştirmesi olarak tanımlanabilir. Kentleşmeyle birlikte doğan kentsel dönüşüm projeleri dünya genelinde yenilenerek ortaya koyulmaya devam etmektedir. Bu çalışmada, Türkiye'de özelliklede İstanbul'da gerçekleştirilen kentsel dönüşüm uygulamaları, nedenleri ve sonuçlarıyla birlikte araştırılmaya çalışılmıştır. 1950'li yıllardan itibaren artan göç olgusu, kentsel sorunların oluşumundaki ana neden olarak göze çarpmaktadır. Göçle beraber ortaya çıkan ekonomik ve sosyal problemler, kişilerin yaşam mekânlarına da yansımış ve gecekondulaşma, hızlı bir şekilde ilerlemeye başlamıştır ve gecekondulaşma, beraberinde "kalitesiz yaşam mekânlarını" getirmiştir. Türkiye'de, son yıllarda kentsel dönüşüm projeleri ve söz konusu projelerin uygulanma biçimleri sıkça tartışılmaktadır. Genel olarak kentsel dönüşümün gerekliliği konusunda toplumda bir fikir mutabakatına varılmış olsa da uygulama biçimleri ve proje sonuçları açısından rant faktörü, sosyal faktörler, fiziksel faktörler, yönetimsel faktörler gibi farklı yaklaşımlar, bu konudaki tartışmaların önemli konusu olmaya devam etmektedir. İstanbul'daki kentsel dönüşüm projeleriyle ilgili çalışmalara bakıldığında, her çalışma da farklı bir projenin çalışıldığı görülmekte; Ancak İstanbul da yapılmış projelerin tamamının bir metin içinde derli toplu şekilde ortaya konulmadığı görülmektedir. İstanbul'daki kentsel dönüşüm projelerinin hepsinin bir çalışma altında toplanması bu çalışmanın önemini oluşturmaktadır.

Ayar, Yusuf Alperen, "The Panoramic Wiev Of The Urban Transformation – Istanbul Individual", Greduate Thesis, Ankara, 2017. Urban transformation projects which, emerged with growing urbanization, continue to take place in a regenerated way around the world. This study aims to analyze urban transformation projects with its causes and results with a particular focus on Istanbul, Turkey due to being subject to wide urbanization. It seems that increasing internal migration since 1950s has been the main reason for the occurrence of urban problems. Economic and social problems created by internal migration have affected living spaces of people and the spreading of shanty towns has resulted in poor quality living spaces. In this regard, urban transformation places in İstanbul will be examined closely. Recently, urban transformation projects and their implementations are widely discussed across Turkey. Although there is a consensus that urban transformation is a necessity, its implementation as well as its economic, social, environmental and administrative factors continue to be the main subjects on the discussion surrounding urban transformation. Although there are studies on urban transformation projects in İstanbul which deal with single projects, there is no study that thoroughly provides an overview of all the projects developed in İstanbul. The overview of all the urban transformation projects in İstanbul the main objectives of this study.