Avrupa Birliği eşiğindeki romanya'da müslüman-Türk azınlık

Abstract

Bu çalışmada Avrupa Birliğinin Ulusal ve Etnik Azınlıkların korunmasıkonusunda Romanya üzerindeki etkisi analiz edilerek, tarihi gelişim sürecinde etkili birsese sahip olmaya çalışan Türk topluluklarının Romanya'daki etnik, kültürel, sosyal vehukuki yapıları incelenmiştir. Diğer taraftan Avrupa Birliğine üyelik sürecindeRomanya'da yapılan Anayasal değişikler, devlet teşkilatındaki yeni düzenlemeler veulusal azınlıklara tanınan haklar çerçevesinde Türk azınlığın kazanımları ortayakonulmuştur.ki dünya savaşı arasındaki dönem, Romanya'da yaşayan azınlıklar bakımındançok modern ve çağdaştı. Marksist ve Leninist politikanın uygulandığı 1948-1989 yıllarıarasında en büyük darbeyi öncelikle azınlıklar almıştır. Ancak Romanya, demokratik vehukuk devletini oluşturduktan sonra ve Avrupa Birliğine giriş sürecinde MüslümanTürk azınlığına sosyal hayatın bütün alanlarında kendi öz benliklerini yaşatmak içinbirçok imkânlar vermiştir. Romanya'da Avrupa topluluğuna girme ve reformlarkonuşulmakta iken Dobruca bölgesinin, azınlıkların problemlerinin çözülmesinde iyi birmodel olduğu belirtilmiştir. Romanya'daki devlet enstitüleri ile sivil toplum örgütleri,insan hakları ve azınlık haklarıyla ilgili programlar geliştirmek için Dobruca'dakiKöstence, Mecidiye Costineşti, Tulcea ve Galati şehirlerini pilot bölge olarakseçmişlerdir. Bu seçim, tesadüfû olarak yapılmamıştır. Bölgede diğer etnik ve diniazınlıkların yanı sıra Türk ve Tatar azınlıklarının da yoğun olarak barış içinde yaşamasınedeniyle tercih edilmiştir.Bölgede 90'lı yıllardan itibaren birçok program geliştirilmiştir. Uygulanan buprogramlar, Romanya Hükümeti'nin desteği ile Türk ve Tatar'ların kurduklarıteşkilatların faaliyetlerinde uygulama alanı bulmuştur. Romanya Devleti azınlıklarınkendilerini ifade edebilmelerine, anadili eğitimine, dinû inanış ve ibadet edebilmelerineimkân tanıyan yasal düzenlemeler yapmıştır. Bu uygulama, Romen siyasetçileri ilepolitikacılarının Türk azınlığına karşı sorumluluğunu yerine getirirken ortayakoydukları samimiyeti göstermiştir.

In this study, effects of European Union on the issue of the protection of nationaland ethnic minorities are analyzed and ethnic, cultural, social and legal structure ofTurkish community being influential in the historical development are handled. On theother hand, constitutional amendments in the accession process of Romania to EuropeanUnion reflected the gains of the Turkish minority within the framework of the newarrangements in the organization of the state and the rights granted to the nationalminorities.The period between two world wars was relatively modern and contemporary forthe minorities living in Romania. The strongest impacts of the period between 1948 and1989 when Marxist and Leninist policies implemented were mainly felt on theminorities. However, Romania, following its completion of the formation of democraticand law of state and during the accession period to European Union enabled the Turkishminority to enjoy their self-being in all aspects of the social life. While the accession toEU and reforms were on the agenda of Romania, it was implied that Dobruca regionwould be a good model to settle the problems of the minorities. Provinces of Köstence,Mecidiye Costineşti, Tulcea and Galati in the region of Dobruca were selected as pilotareas by the state institutes and NGOs in Romania for the development of the programsrelated to human rights and rights of minorities. These provinces were not selectedcoincidentally. They were accepted due to the fact that Turkish and Tatar minorities livein the region together with other ethnic and religious minorities in peace.Several programs have been developed in the region since 1990s. Theseprograms have been implemented with the activities conducted under the organizationsestablished by the Turkish and Tatar minorities by the support of the Government ofRomania. The state of Romania laid legal grounds to enable the minorities to havefreedom expression, education in mother tongue and religious habits. It has furtherindicated the sincerity of Romanian politicians and policy makers in fulfillment of theirobligations for the Turkish minority.