Üniversite öğrencilerinin eş seçimine yönelik tutumlarının ana-babaya bağlanma ve kişilik özellikleri ile ilişkisi

Abstract

Eş seçimi süreci insan hayatında önemli bir yerde bulunmaktadır. Üniversite döneminde ise bireylerin kendileri ile ilgili önemli kararları alabildikleri ve eş seçimi sürecine yaklaştıkları bilinmektedir. Aynı zamanda çocukluk çağı anne-baba yaşantılarının ve kişilik özelliklerinin de eş seçimi sürecini etkileyeceği düşünülmektedir. Bu üç değişkenin ilişkisinin birlikte ele alınması ilgili alana katkı sağlayabileceği gibi, eş seçimi yapacak bireylere de yardımcı olabilir. Bu bağlamda, bu araştırmanın temel amacı, Üniversite Öğrencilerinin Eş Seçimine Yönelik Tutumlarının Ana-Babaya Bağlanma ve Kişilik Özellikleri İle İlişkisini incelemektir. Araştırma Munzur Üniversitesi'nde öğrenim gören; 152'si erkek (%39,9) ve 229'u kadın (%60,1) olmak üzere toplam 381 katılımcı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu, Romantizm ve Eş Seçimi Tutumları Ölçeği, Anneye-Babaya Bağlanma Ölçeği ve On-Maddeli Kişilik Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada, ilişkisiz örneklem t testi, anova, regresyon ve çoklu regresyon analizi yapılmıştır. Analiz sonuçlarına göre; erkek ve kadın katılımcıların eş seçimi tutumları açısından karşılaştırılması için yapılan t-Testi sonucunda eş seçiminin cinsiyete göre anlamlı bir fark gösterdiği bulunmuştur (t (378) = -3.34, p< .01). Buradan hareketle eş seçimi tutumunun erkek ve kadın olma durumuna göre değişiklik gösterdiği söylenebilir. Ancak eş seçimi tutumlarının yaşa göre (F (2, 377) = .619, p> .05), yaşadıkları yere göre (F (2, 377) = .437, p> .05) ve sosyo-ekonomik düzeylerine göre (F (2, 377) = 1.603, p> .05) anlamlı bir biçimde farklılaşmadığı görülmektedir. Eş Seçimi, Anne-Babaya Bağlanma ve Kişilik Ölçeği Alt Boyutlarına İlişkin Korelasyon Analiz Sonuçları incelendiğinde, eş seçimi ölçek puanları ile anne babaya bağlanma ölçek puanları (r=.034, p>.05), kişilik ölçeği alt boyutlarından deneyime açıklık (r=.017, p>.05), yumuşak başlılık (r=-.042, p>.05), duygusal dengelilik (r=-.021, p>.05) ve sorumluluk (r=.004, p>.05) puanları arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Eş seçimi ölçek puanları ile kişilik ölçeği alt boyutlarından dışa dönüklülük puanları arasında (r=-.103, p<.05) anlamlı bir ilişki elde edilmiştir. Anne-babaya bağlanma ölçeği puanları ile kişilik ölçeğinin alt boyutundan deneyime açıklık arasında (r=.-.103, p<.05) negatif yönde anlamlı bir ilişki elde edilmiştir. Anne-babaya bağlanma ölçeği puanları ile kişilik ölçeğinin alt boyutlarından yumuşak başlılık (r=.000, p>.05), duygusal dengelilik (r=.062, p>.05), sorumluluk (r=.014, p>.05) dışa dönüklük (r=.014, p>.05) arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Kişilik ölçeği alt boyutlarından deneyime açıklık ile sorumluluk arasında (r=.104, p<.05) pozitif yönde anlamlı bir ilişki elde edilmiştir. Anne-babaya bağlanma, deneyime açıklık, yumuşak başlılık, duygusal dengelilik, sorumluluk, dışa dönüklük eş seçimine ilişkin varyansın %1' ini açıklamaktadır( R2=.013). Araştırma bulguları literatür doğrultusunda tartışılmış ve çeşitli önerilere yer verilmiştir. Anahtar Kelimeler: Eş seçimi, Bağlanma, Kişilik özellikleri

The spouse selection process takes an important place in human life. In the university period, it is known that individuals can make important decisions about themselves and become interested in the process of choosing a partner. At the same time, childhood experiences with parents and personality traits are thought to affect the spouse selection process. Dealing with the relationship of these three variables together can contribute to the field and help individuals to choose a partner, as well. In this context, the main purpose of this study is to examine the relationship between the attitudes of university students towards spouse selection and devotion to parents and personality traits. The research at Munzur University was conducted with a total of 381 participants, of which 152 were male (39.9%) and 229 were female (60.1%). Personal Information Form, Romanticism and Spouse Selection Attitudes Scale, Mother-Father Devotion Scale and Ten-Item Personality Scale were used as data collection tools. In the study, unrelated sampling t test, anova, regression and multiple regression analysis were performed. According to the results of the analysis; As a result of the t-Test conducted to compare male and female participants in terms of their spouse selection attitudes, it was found that spouse selection showed a significant difference according to gender (t (378) = -3.34, p <.01). In this context, it can be said that the attitude of choosing a spouse varies according to the outcomes of being a man and a woman. However, spouse selection attitudes according to age (F (2, 377) = .619, p> .05), according to where they live (F (2, 377) = .437, p> .05) and according to their socio-economic level (F (2, 377) = 1.603, p> .05) do not differ significantly. When the Correlation Analysis Results Regarding Spouse Selection, Devotion to Parents, and Personality Scale Sub-Dimensions are examined, there was no significant relationship between the choice of spouse scale scores and devotion to parents scale scores (r = .034, p> .05), openness to experience from sub-dimensions of personality scale (r =. 017, p> .05), soft-headedness (r = -. 042, p> .05), emotional balance (r = -. 021, p> .05) and responsibility (r = .004, p> .05) A significant relationship was obtained between spouse selection scale scores and personality scale sub-dimensions and extroversion scores (r = -. 103, p <.05). A negative relationship was found between the scores of devotion to parents and sub-dimension of personality scale and openness to experience (r = .-. 103, p <.05). There was no significant relationship between parental devotion scale scores and sub-dimensions of personality scale, softness (r = .000, p> .05), emotional balance (r = .062, p> .05), responsibility (r = .014, p> .05 extroversion (r = .014, p> .05). In the sub-dimensions of the personality scale, a positive and meaningful relationship was obtained between openness to experience and responsibility (r = .104, p <.05). It explains 1% of the variance related to devotion to parents, openness to experience, soft-headedness, emotional balance, responsibility, and extraversion partner selection (R2 = .013). Research findings are discussed in accordance with the literature and various suggestions are included. Key Words: Spouse selection, Devotion, Personal traits