Türk-İslam medeniyetinde müzikle tedavi

Abstract

Bu çalışmada, Türk-İslam Medeniyetinde müzikle tedaviye ilişkin bir inceleme yapılmıştır. Müzikle tedavi, kültürlere ve dönemlerine göre farklılık gösteren tarihsel bir sürece sahiptir. Günümüzde bilimsel bir tedavi yöntemi olarak kullanılan müzikle tedavinin Türklerdeki tarihsel gelişiminden bahsedilmiş ve Türk-İslam Medeniyetinde müzikle tedavi yapılırken kullanılan makamlar hakkında bilgi verilmiştir. İslamiyet öncesi ve İslamiyet sonrası Türkler'in sosyal yaşantıları, törensel hayatları, değişen inançları ve coğrafi bölgerinin sosyal yaşamlarına dolayısıyla kültürlerine etkileri elde bulunan kaynaklar ışığında belirtilmeye çalışılmıştır. Yapılan çalışmada İslamiyet öncesindeki törenlerde ne gibi ritüellerin olduğu, şaman,baksı ve kam gibi din adamlarının nasıl bir görev üstlendikleri hakkında bilgiler verilmiştir. Müzikle tedavinin Gök Tanrı inancından bugüne kadar uğramış olduğu değişiklikler ile bu tedavide kullanılan enstrumanlar anlatılmıştır. İslamiyeti kabul eden Türkler'in müzikte kullandıkları ses perdelerinin genişlemesi ve makamsal müzikten etkilenmeleriyle müziğin ve tedavi şeklinin değişmiş olduğu ifade edilmiştir. Hatta bu çağlarda döneminin en ileri bilim insanlarının ortaya koyduğu kuram ve teorilerle müzik ve tedavinin aslında ne kadar yakın olduğundan bahsedilmiştir. Ayrıca müzikle tedavi Selçuklu ve Osmanlı Devleti zamanında en parlak dönemine ulaşmıştır. Bu tedavi şeklinin en iyi biçimde uygulanması için açılan darüşşifalar hakkında bilgiler verilmiştir. Çalışma; Eski Türklerde Sosyal Hayat, Eski Türklerde Törensel Hayat, Türk Sanat Müziğinde Makamlar, Eski Türklerde Müzik, İslamiyet Sonrası Türklerde Sosyal Hayat, İslamiyet Sonrası Türklerde Törensel Hayat, Orta Asya Türk Kültüründe Müzikle Tedavi, Türk-İslam Medeniyetinde Müzikle Tedavi bölümlerinden oluşmaktadır.

In this study, music therapy in Turkish- Islamic Civilization has investigated. Music therapy has various historical process according to culture and time period. The historical development of music therapy which has been used as a scientific treatment method in today's world was mentioned in Turks and also information related with modes during music therapy in Turkish- Islamic Civilization was given. Social lives, rituals, changing beliefs and the effects of geographical regions on social lives and therefore culture of Turkish people in pre and post- Islamic period were remarked in the light of existing literature. In this current study, the information about rituals in ceremonies and the roles of clerics such as shamanists, bakshy, cam in pre-Islamic period was given. The alterations in music therapy from Tengri faith to today and the instruments in music therapy were explained. It was stated that the usage and treatment of the music has changed with the expansion of the voice pitches used by the Turks who accept Islam and influenced by the maqam music. In fact, in these ages, the theories put forward by the most advanced scientists of the period had been mentioned about how close the music and treatment actually are. In addition, the treatment with music reached its brightest period during the Seljuk and Ottoman times. Information was given about hospital opened for the best application of this treatment. This study included chapters which are Social Life in ancient Turks, Rituals in ancient Turks, Modes in Turkish Classical Music, Music in ancient Turks, Social life in post- Islamic Turks, Rituals in post- Islamic Turks, Music Therapy in Middle Asia Turkish culture, Music Therapy in Turkish- Islamic Civilization.