Özel hayatın korunması hakkı ve bu çerçevede istihbarat faaliyetleri

Abstract

Bu çalışmada ?özel hayatın korunması hakkı çerçevesinde istihbaratfaaliyetleri? incelenecektir. Öncelikle ?özel hayat? kavramı, doktrin, ulusal veuluslar arası mevzuat ve nihayet konuyla ilgili ulusal ve uluslar arası yargıkararları ışığında ortaya konulduktan sonra, istihbarat kavramının genelçerçevesi çizilerek, ulusal güvenlik içindeki yeri ve fonksiyonu araştırılacak veözel hayata müdahaleyi gerektiren istihbarat faaliyetleri yasal dayanak, hakkınözü, mevzuat ve yargı kararları ışığında incelenecektir.İstihbarat kavramının genişliği ve çok da net bir şekilde belli olmayışı,konunun zorlaştırıcı yanlarından birisidir. Bu çalışmada, istihbarat faaliyetleriolarak devlet birimleri tarafından yürütülen ve kamu gücü kullanılarak yapılanfaaliyetler ele alınacak, özel şahıs ve kurumlar tarafından yapılan benzerfaaliyetler konumuzun dışında tutulacaktır.İstihbarat kavramının genişliği yanında, bu ad altında yürütülenfaaliyetlerin çeşitliliği de dikkate alındığında, teknik olarak bu ad altındayürütülen ve ancak özel hayata müdahaleyi gerektirmeyen faaliyetler deçalışmamızın dışında tutulmuştur. Örneğin, günümüzde istihbaratın büyükbölümünü teşkil eden ve istihbarat terminolojisinde ?açık kaynak istihbaratı? adıverilen faaliyetler incelememizin dışındadır. Çalışmamızda daha çok, istihbaratfaaliyetleri kapsamında, özel hayata en fazla müdahaleyi gerektiren, ?iletişiminizlenmesi ve tespiti?, ?gizli izleme?, ?gizli görevli kullanma? ve ?teknik araçlarlatakip? adı altında yürütülen ve mevzuatta da bu adlar altında düzenlenmiş olanhususları ele alacağız.Bu arada yeni çıkarılan 5271 sayılı CMK ile 5397 sayılı Bazı KanunlardaDeğişiklik Yapılması Hakkında Kanun'la getirilen, hem ceza muhakeme tedbiriolarak ve hem de önleyici istihbarat olarak yapılacak istihbarat faaliyetleriyleilgili düzenlemeler irdelenecektir.Son bölümde ise, ülkemizde istihbarat hukukunun son yapılandüzenlemeler dahil genel durumu değerlendirilerek, ulusal güvenliğin vazgeçilmezi olan istihbaratın elde edilmesi, üretimi ve kullanımı ile ilgili ihtiyaçolduğu düşünülen hukuksal düzenlemelerle ilgili çözüm önerileri, hukuk devletive özel hayatın korunması hakkı çerçevesinde ortaya konulmaya çalışılacaktır.

In this research intelligence operations within the boundaries ofprotecting private life rights are examined. Private life concept is examined withrespect to doctrine, national and international law and law practices by definingintelligence operations which may violate private life rights in terms of its roleand function within the national security, legal framework and law practices.The wide and vague definition of intelligence concept is the mainobstacle in the study. In this study, only national intelligence operationsperformed by government agencies are considered and similar activitiesconducted by private and other agencies are excluded.Within the broad definition of intelligence, those operations which do notinterfere with private life are also excluded. In that respect, open intelligenceoperations which entail significant part of the intelligence operations arediscarded from the study. However, interfering private communication, secretchase, secret agent operations and technical intelligence operations will beexplored with related law practices and legal justifications.In addition to them, new laws cited as 5271 and 5397 will be examinedwith respect to their impacts on intelligence operations.In the last chapter, the latest developments in the intelligence relatedlaws are discussed. Because of the importance of intelligence for the nationalsecurity, suggestions for the required legal solutions for gathering and usingintelligence are made by considering state of law and private life rights.