Nihat Keklik'in felsefesi ve İbn Arabî yorumu

Abstract

Osmanlı Devleti XIX. yüzyıldan itibaren gerilemeye başlamıştır. Bu gerilemenin sebepleri arasında; siyasi çekişmeler, uzun süren savaşlar, ekonomik ve sosyal nedenler gelmektedir. Yine bu sebeplere bağlı olarak eğitim kurumları da söz konusu gerilemeden nasibini almıştır. Bu arada Osmanlı Devleti, Avrupa medeniyetinin baskısıyla birçok alanda batılılaşmaya başlamıştır. Üniversitede ise felsefi alanda bu batılılaşmanın yansımaları görüldüğü gibi pozitivist/materyalist bir düşünce akımının oluştuğu bilinmektedir. Bu dönemde batının etkisinde kalarak birçok pozitivist felsefeci yetişmiş, İslam felsefesi, özellikle Türk-İslam düşüncesi geri plana itilmiştir. Oysa bin yıllık bir medeniyetin inşasında yer alan düşünürlerin böyle bir haksızlığa maruz kalması düşünülemezdi. Bu durumu haksızlık olarak görenlerin başında Nihat Keklik gelmektedir. Keklik, Asistan olarak başladığı akademik hayatına, 1970'de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nde Türk-İslam Felsefesi Anabilim Dalı'nı açarak devam etmiş ve bu konuda yaptığı çalışmalarla önemli bir boşluğu doldurmuştur. Sadreddin Konevî ve Muhyiddin İbn Arabî gibi düşünürler üzerine yaptığı çalışmalar olsun, Türk-İslam filozoflarına yönelik yaptığı çalışmalar olsun, Felsefi metinleri anlamayı ve yorumlamayı kolaylaştırıcı üslubu ile Nihat Keklik üzerinde durulması gereken bir akademisyendir. Bu çalışmanın amacı Nihat Keklik'in eserlerini, İbn Arabî ve Sadreddin Konevî ile ilgili değerlendirmelerini ve çalışmalarını tanıtmaktır. Çalışma dört ana bölümden oluşmaktadır; çalışmanın kapsamı Keklik'in eserlerini değerlendirme, Konevî ve İbn Arabî'nin bazı yorumları ile sınırlandırılmıştır. Nihat Keklik 1926 yılında Ayvalık'ta doğmuş, ilk öğrenimini Ayvalık Cumhuriyet İlkokulu'nda görmüş, daha sonra İstanbul Galatasaray Lisesi'nde orta öğrenimine devam etmiş, yükseköğrenimini de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arap-Fars Dili Bölümü'nde tamamlamıştır. 1953'te asistan olarak girdiği üniversitedeki meslek hayatına, 1990'da emekli oluncaya kadar devam etmiştir. Nihat Keklik yaşamını İstanbul Kadıköy'de sürdürmektedir. Keklik'in kongrelerde sunduğu beş tane tebliğin yanı sıra, yayınlanmış on iki adet makalesi ve basılmış on altı adet kitabı vardır. Anahtar Sözcükler: Nihat Keklik, İbn Arabî, Sadreddin Konevi, Türk-İslam Felsefesi, Varlık

Beginning with XIX. Century, Ottoman Empire got into decline period. Among the causes of this situation are; political issues, long lasting wars and social reasons. In accordance with that, educational institutions were also affected by this decline period. Meanwhile, The Ottoman Empire began westernization in many fields with the pressure of European civilization. In University, reflections of this westernization also on the field of philosophy were spotted and also the emergence of a positivist/materialist thought is known. In that period, many positivist philosophers were raised under the influence of west, philosophy of Islam, especially Turk-Islam thought was overlooked or by-passed. However, the exposition of the philosophers who took place at building a thousand years lasting civilization to such unjustness was incomprehensible. Nihat Keklik is on top of the people who assume this situation unjust. Keklik continued his academic life, which he began as an assistant, by founding Turk-Islam Philosophy Department at Istanbul University Faculty of Literature in 1970 and he fulfilled a respectable gap by his works on this field. As for his works on philosophers such as Sadreddin Konevi and Muhyiddin İbn Arabi and Turk-Islam philosophers, Nihat Keklik, with his method easing the understanding and commenting of philosophical texts, is an academician to be taken into consideration. The aim of this study is to introduce the works of Nihat Keklik and his evaluations and studies on İbn Arabi and Sadreddin Konevi. This study is composed of four chapters and is limited to the evaluation of Keklik's works and some comments of Konevi and İbn Arabi. Nihat Keklik was born in 1926 in Ayvalık. He completed his primary education at Ayvalık Cumhuriyet Primary School and continued elementary education at Istanbul Galatasaray High School which was followed by his college education at University of Istanbul Faculty of Literature Department of Arabic-Persian Language. He continued his career at University, which he began as an assistant in 1953, until his retirement in 1990. Nihat Keklik lives in Istanbul, Kadıköy. Besides the five announcements Keklik issued in congresses he has twelve published articles and sixteen books on the shelves. Key Words: Nihat Keklik, İbn Arabî, Sadreddin Konevi, Türkish-İslamic Philosophy, Entity