Öğretmenlerin mesleki gelişimlerinin mesleki gelişime yönelik tutumları ve iş doyumları bakımından incelenmesi üzerine bir araştırma

Abstract

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim okullarında görev yapan sınıf ve branş öğretmenlerinin mesleki gelişim durumlarını, mesleki gelişime yönelik tutumları ve iş doyumları bakımından incelemektir. Bu çalışmada ayrıca, öğretmenlerin mesleki gelişim etkinliklerine katılım durumlarının ve mesleki gelişime yönelik tutumlarının cinsiyetlerine, branşlarına ve kıdemlerine göre değişip değişmediği de ortaya konmaya çalışılmıştır.Araştırma 16 ilköğretim okulunda görev yapan 236 sınıf ve branş öğretmeni üzerinde yürütülmüştür. Çalışmanın verileri betimsel tarama yöntemine dayalı olarak toplanmıştır. Veriler mesleki gelişim etkinliklerine katılım durumlarını belirlemeye yönelik OECD TALIS öğretmen anketi, mesleki gelişime yönelik tutum ölçeği ve iş doyumu ölçeği ile elde edilmiştir ve ölçme araçları geçerlik ve güvenirlik açısından bu çalışmada kullanılabilecek düzeyde oldukça yeterli görülmüştür. Verilerin analizinde, betimsel verilere yönelik olarak yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve standart sapmadan, karşılaştırmalı veriler için t testi ve ANOVA, ilişkisel veriler için ise Pearson Momentler Çarpımı korelasyon tekniklerinden yararlanılmıştır.Araştırmadan elde edilen genel sonuçlara göre öğretmenler mesleki gelişim etkinliklerinden en fazla ?eğitim konferansları veya seminerleri? ve ?kurslar / çalıştaylar? etkinliklerine katılım göstermiş, en az katılım gösterdikleri etkinlikler ise ?diğer okullara yapılan inceleme gezileri? ve ?diploma veya sertifika programları (yüksek lisans, doktora vb.)?olarak bulunmuştur. Öğretmenlerin mesleki yaşamları ve öğretimleri üzerinde en fazla etkili olduğuna inandıkları etkinlik ?mesleki konularda bireysel ya da ortak çalışma yapma? etkinliği iken, en az etkili olduğuna inandıkları etkinlik ?diploma veya sertifika programları (yüksek lisans, doktora vb.)? etkinliği olmuştur. Öğretmenlerin mesleki gelişime yönelik tutumları genel olarak olumlu çıkmıştır. Öğretmenlerin işlerine yönelik ortalama bir iş doyumuna sahip oldukları bulunmuştur. Ayrıca öğretmenlerin en fazla iş doyumuna sahip oldukları boyut, işe ilişkin ?başarı, saygınlık ve tanınma? boyutu, en düşük doyumun olduğu boyutlar ise ?veli/öğrenci ilgisizliği? ve ?ücret? boyutları olarak bulunmuştur. Öğretmenlerin iş doyumları ile mesleki gelişim etkinliklerinden ?kurslar/ çalıştaylar?, ?diploma veya sertifika programları? ve ?meslektaşlara rehberlik etme, gözlemleme ve yetiştirme? etkinliklerine katılımları arasında pozitif yönde bir ilişki bulunmuştur. Öğretmenlerin mesleki gelişime yönelik tutumlarıyla iş doyumları arasında olumlu yönde bir ilişki bulunmuştur. Çalışmada ayrıca öğretmenlerin mesleki gelişime yönelik tutumları ile mesleki gelişim etkinliklerine katılım durumları arasında genel olarak anlamlı bir ilişkiye rastlanmamıştır.

The purpose of this study is to examine the professional development of class and branch teachers in terms of their attitudes towards professional development and their job satisfaction. In this study it has also been tried to reveal whether the participation of teachers in professional development activities and their attitudes towards professional development vary or not according to their gender, branches and seniority.The research was conducted on 236 class and branch teachers working in 16 primary schools. The data of the study were collected based on descriptive survey method. The data to determine teachers? participation in professional development activities were obtained with OECD TALIS Teacher Survey, Teachers Attitudes about Professional Development Questionnaire (TAP) and Job Satisfaction Scale. Measurement tools were found to be quite sufficient to be used in this research in terms of reliability and validity. In the data analysis process, for descriptive data, frequency, mean and standard deviation, for comparative data, t-test and ANOVA, and for relational data, Pearson correlation techniques were utilized.General results obtained from this study are as follows: teachers often participate in ?courses/workshops? and ?education conferences and seminars? of all professional development activities. Activities in which teachers have the lowest participation rate have been found as ?observation visits to other schools? and ?qualification programmes (e.g. a degree programme)?. The activity which teachers believe to be the most effective one on their professional lives and instruction has been found as ?individual or collaborative research on a topic of interest to you professionally? and the least effective one has been found as ?qualification programmes?. Teachers have a positive attitude towards professional development in general. It has been found that teachers have an average job satisfaction. Beside it has been found that teachers are satisfied on the dimension of ?success-esteem-recognition? and the dimensions they feel dissatisfied on have been found as the dimension of ?wage? and ?indifference of the parents and students?. There is a significant correlation between teachers? job satisfaction and level of participation in such activities as ?courses / workshops?, ?qualification programmes? and ?mentoring and peer observation?. There is a positive correlation between teachers? attitudes towards professional development and job satisfaction. In the study it has also been found that there is not a significant relation between teachers? attitudes towards professional development and level of participation in professional development activities.