Eğitim fakültelerinin akreditasyon sürecine hazır olma durumuna ilişkin öğretim elemanlarının görüşlerinin değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırma eğitim fakültelerinin akreditasyon sürecine hazır olma durumlarını öğretim elemanlarının görüşlerine göre ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Ankara'daki devlet üniversitelerinin eğitim fakültelerinde görev yapan öğretim elemanları oluşturmuştur. Araştırmanın örneklem grubunu Ankara Üniversitesi, Gazi Üniversitesi ve Orta Doğu Teknik Üniversitesinin eğitim fakültelerinde görev yapan 161 öğretim elemanı oluşturmuştur.Tarama modelinde gerçekleştirilen bu çalışmada veriler öğretim elemanlarının eğitim fakültelerinin akreditasyon sürecine hazır olma durumuna ilişkin görüşlerini belirlemeye yönelik araştırmacı tarafından geliştirilen likert tipi bir ölçekle elde edilmiştir. Ölçeğin geliştirilmesinde kapsam geçerliği için uzman görüşleri alınmış, yapı geçerliği içinse faktör analizi yapılmış ve yedi boyut ve 59 maddeden oluşan bir ölçek ortaya çıkmıştır. Ölçeğin güvenirliği için yapılan Cronbach Alfa iç tutarlılık katsayıları ise 1. boyut .675, 2. boyut .811, 3. boyut .896, 4 .boyut .651, 5. boyut .791, 6. boyut .787, 7. boyut .804 ve ölçeğin tümüne ilişkin iç tutarlık katsayısı ise .945 olarak bulunmuştur. Uygulamaya hazır hale getirilen ölçek kişisel bilgiler, öğretim elemanlarının akreditasyona ilişkin genel görüşlerini belirlemeye ilişkin maddeler ve öğretim elemanlarının eğitim fakültelerinin akreditasyon sürecine hazır olma durumuna ilişkin görüşlerini belirlemeye yönelik üç bölümden oluşmuştur. Üçüncü bölümde bulunan maddeler beşli likert tipinde hazırlanmış ve seçenekler hiç katılmıyorum (1), katılmıyorum (2), kararsızım (3), katılıyorum (4) ve tamamen katılıyorum (5) aralıklarında düzenlenmiştir.Analiz edilen verilerin yorumlanmasında frekans (f), yüzde (%), aritmetik ortalama (X) ve standart sapma (S) değerleri kullanılmıştır. Bunun yanında, öğretim elemanlarının görüşleri arasında anlamlı düzeyde farklılık olup olmadığını belirlemede, iki kategorili karşılaştırmalarda bağımsız gruplar t testi, üç ve daha fazla kategoriden oluşan karşılaştırmalarda ise tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır.Araştırmada elde edilen sonuçlar genel olarak şunlardır:1.Öğretim elemanlarının üçte ikisi üniversitelerinde akreditasyonla ilgili bir çalışma yapıldığını belirtirken, üçte biri akreditasyonla ilgili üniversitelerinde bir çalışmanın yapılmadığını ya da bu konuda bilgilerinin olmadığını ifade etmiştir. Ayrıca, çok az sayıda öğretim elemanı, fakültelerinde yapılan akreditasyon çalışmalarına aktif biçimde katıldığını ve rol aldığını belirtmiştir.2.Öğretim elemanlarının beşte üçü akreditasyon sürecinin fakültelerinde kalitenin artmasına katkı sağlayacağına inanmaktadırlar ve üçte ikisinden fazlası eğitim fakültesi programlarının akreditasyonu konusunda pek bilgiye sahip olmadıklarını belirtmişlerdir.3.Öğretim elemanlarının sadece üçte biri fakültelerinin akreditasyon sürecine hazır olduğunu ifade ederken, beşte biri hazır olmadığını ve beşte ikisi de kısmen hazır olduğunu düşünmektedir. Bununla birlikte, öğretim elemanlarının beşte dördünden fazlası öğretmen eğitiminde akreditasyonun gerekli olduğuna inanmaktadırlar.4.Öğretim elemanları genel olarak akreditasyon sürecinde fakültelerinin öğrenci boyutu yönünden akreditasyona hazır olduğunu düşünürlerken, öğretim elemanı boyutu yönünden fakültelerinin akreditasyona hazır olması konusunda ise kararsız bir tutum sergilemektedirler. Ayrıca, öğretim elemanları fakültelerinin bazı yönlerden akreditasyona hazır olduğunu, bazı yönlerden ise hazır olmadığını belirtirken, fakülte-okul işbirliği, tesisler, kütüphane ve donanım boyutu, yönetim boyutu ve kalite güvencesi boyutu yönünden de fakültelerinin akreditasyon sürecine hazır olması bakımından kararsız bir tutuma sahip oldukları bulunmuştur.5.Çalışmada ayrıca, öğretim elemanlarının sadece tesisler, kütüphane ve donanım boyutuna ilişkin görüşleri arasında cinsiyet değişkenine göre anlamlı düzeyde farklılık çıkarken, diğer altı boyutta yer alan maddelere yönelik görüşleri ise cinsiyete göre anlamlı düzeyde değişiklik göstermemektedir.6.Araştırmada, öğretim elemanlarının fakültelerinin akreditasyon sürecine hazır olma durumuna ilişkin olarak ODTÜ ile Ankara Üniversitesi ve Gazi Üniversitesi öğretim elemanları arasında, ODTÜ lehine anlamlı farklılıklar çıkmıştır. ODTÜ'de görev yapan öğretim elemanları, diğer iki üniversitedeki öğretim elemanlarına göre, fakültelerinin öğrenci, öğretim elemanı ve tesisler, kütüphane ve donanım ve yönetim boyutlarında akreditasyon sürecine daha hazır olduklarını düşünmektedirler.7.Öğretim elemanlarının ölçeğin tesisler, kütüphane ve donanım alt boyutuna ilişkin görüşleri unvanlarına göre anlamlı düzeyde farklılık gösterirken, diğer altı boyutta ise anlamlı düzeyde farklılık yaratacak bir değer bulunmamıştır.8.Çalışmada, öğretim elemanlarının fakültelerinin akreditasyon sürecine hazır olma durumuna ilişkin görüşleri arasında, idari görevlerinin olup olmama durumuna göre anlamlı düzeyde farklılık çıkmamıştır.

This research was conducted to find out whether the Faculties of Education are ready for accreditation process according to the views of academics in Faculties of Education. The population of the research consisted of the academics who work in Faculties of Education in state universities in Ankara. 161 academics who work in Faculties of Education in Middle East Technical University, Ankara University and Gazi University constituted the sample of the study.In this study, which was carried out in the survey model, data were colected through a Likert-type scale developed by the researcher, which was intended for determining the academics? point of view about whether the Faculties of Education are ready for accreditation process or not. While developing the scale, expert opinions were taken for content validity, factor analysis was applied for construct validity and as a result a seven-dimensional scale with 59 items was formed. Cronbach Alfa reliability co-efficiencies were to be found .675 for the first dimension, .811 for the second dimension, .896 for the third dimension, .651 for the forth dimension, .791 for the fifth dimension, .787 for the sixth dimension, .804 for the seventh dimension and .945 for the whole scale. The scale consisted of three sections aimed at determining: personal information, general views of academics about accreditaiton and the academics? points of view about whether the Faculties of Education are ready for accreditation process or not. The items in the third section were prepared in the 5-choice Likert-type scale, ranging from strongly disagree to strongly agree.In analyzing the data, frequency (f), percentage (p), mean(X) and standard deviation (S) were used. In addition, in order to determine if there was a significant difference among the views of academics, independent samples t-test was implemented in two-category comparisons and ANOVA was applied in three or more-category comparisons.Here are the general findings of the study:1.While the two out of three of the whole academics reported that a study relatedto accreditation was carried out in their university, one out of five of all stated that no study related to accreditation was carried out in their university or they had no idea about it. Furthermore, very few academics reported that they participated actively in the study related to accreditation.2.Three out of five of the academics believed that accreditation process would contribute to increase the quality in their faculties and more than two out of three of the teaching staff at universities stated that they didn?t have much knowledge about accreditation process of programs in Faculties of Education.3.While only three out of five of academic staff thought that their faculties are ready for accreditation process, one out of five thought that their faculties are partially ready for accreditation process. Nevertheless, four out of five of the academics believed that accreditation is necessary for teacher education.4.While the academics thought that their faculties are ready for accreditation in terms of `student? aspect, they stated that they are undecided if their faculties are ready or not in terms of `the academics? aspect. Furthermore, they stated that in terms of `faculty? dimension, their faculties are prepared for accreditaiton process regarding some aspects, but not ready regarding other aspects. It was also found that the teaching staffs at universities were hesitant whether their faculties are ready for accreditation or not in terms of faculty-school cooperation, facilities, library and equipment, administration and quality assurance sub-dimensions.5.In the study, while there was a significant difference in the opinions of the academics related to facilities, library and equipment dimension in terms of gender, there was no significant difference in the opinions of the academics related to the items in other six sub-dimensions in terms of gender.6.Significant difference was found among the opinions of academics working in METU, Gazi and Ankara Universities about whether their faculties are prepared for accreditation and this difference in the views was in favor of METU. The teaching staffs in METU thought that their faculty is more prepared for accreditation process in terms of student, academic staff and facilities, library and equipment aspects.7.While the titles of the academics had a significant effect over the academics? views related to `facilities, library and equipment? sub-dimension of the scale, they had no significant effect over the academics? views related to other six sub-dimension.8.No signifıcant differences were found between the academics? views related to their faculties being ready for accreditation regarding having an administrative position or not.