Uluslararası Deniz Hukuku çerçevesinde Doğu Akdeniz'deki petrol ve doğalgaz kaynakları ile Türkiye'nin hukuki konumu

Abstract

''Uluslararası Deniz Hukuku Çerçevesinde Doğu Akdeniz'deki Petrol ve Doğalgaz Kaynakları ile Türkiye'nin Hukuki Konumu'' isimli doktora tezi çalışmasının amacı, Doğu Akdeniz'deki petrol ve doğalgaz kaynaklarının bulunduğu deniz alanlarındaki yetki ve sınırlandırma konularına ilişkin hukuki sorunları analiz ederek çözüm önerileri sunmak ve Türkiye'nin hukuki konumuna dair bilgiler vererek atılması gereken adımlara ilişkin bilimsel tespitler yapmaktır. Bu kapsamda, bölge devletlerinin sahip olduklarını iddia ettikleri ve gerçekte sahip olmaları gereken münhasır ekonomik bölge, kıta sahanlığı ve karasuları alanları analiz edilmiştir. Bu analiz yapılırken, Dünyanın diğer birçok bölgesinde daha önce yaşanan yetki uyuşmazlıkları ve bu uyuşmazlıklar neticesinde verilen yargı kararları anlatılmış ve varılan sonuçların Doğu Akdeniz bölgesinde de uygulanabilirliği değerlendirilmiştir. Tez çalışmasında, başta uluslararası deniz hukukunun kuralları ve kaynakları ortaya konarak temel bilgiler aktarılmaya çalışılmış olup, bu bilgiler ışığında özele inmek suretiyle deniz yetki alanları konusu detaylandırılmış ve bu husustaki hukuk kuralları anlatılmıştır. Daha sonra, bahsi geçen kuralların uygulandığı Uluslararası Adalet Divanı ve hakem mahkemesi kararları incelenerek esas odak noktası olan deniz yetki alanları sorunlarına ilişkin emsal içtihatlar ortaya konmuştur. Nihayet, tüm bu genel incelemeler de uygulanarak Doğu Akdeniz coğrafyasındaki deniz yetki alanlarının hukuki analizi yapılmış ve tek tek ilgili devletlerin pozisyonları değerlendirilmiştir. Çalışma neticesinde, Türkiye'nin atması gereken adımların ve hukuki haklarının neler olduğuna dair tespitler yapılmış olup, bu çerçevede öncelikle Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi'ne taraf olunması gerekliliği, bölgedeki en büyük sorun durumunda olan Kıbrıs Adası'ndaki siyasi konjonktürün nihai çözüme kavuşturulması zorunluluğuna dikkat çekilmiştir.

Aim of this doctorate thesis, named "Petroleum and Natural Gas Resources at East Mediterranean Sea and Legal Situation of Turkey Within The Context of International Marine Law", is to present solution suggestions by analyzing legal problems regarding authority and restriction in the marine spaces where East Mediterranean Sea petroleum and natural gas resources are located and to, by giving information relevant to Turkey's legal situation, reveal scientific identifications regarding the steps should be taken. In this context, regional states' claims and actual rights on exclusive economic zone, continental shelf and territorial waters have been analyzed. While making this analysis, conflicts of authority came out in many other parts of the World and legal decisions resolving those conflicts have been expressed, and applicability of outcomes of those have been evaluated. Initially, in this thesis study, marine law rules and sources have been brought up and it is attempted to give basic background information. Descending in details in light of these information, subject matter of marine authority limits has been elaborated and legal standarts on this subject matter have been explained. Subsequently, by revewing International Court of Justice rulings and arbitral awards which applied said legal standarts, precedents regarding the focal point, which is authority border conflicts, have been displayed. Ultimately, by applying all these general study, authority borders in East Mediterranean Sea geography have been legally analyzed and relevant states' positions have been one by one evaluated. As a result of the study, identifications have been done regarding the steps should be taken by Turkey and its legal rights. In this context, it has been pointed out that Turkey should primarily be a party to United Nations Convention on the Law of the Sea and the necessity of ultimate resolution political conjuncture in Cyprus.