TÜBİTAK bilim fuarlarının ortaokul öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerine etkisi

Abstract

Fen eğitiminin en temel amacı, araştıran, sorgulayan, eleştirel düşünebilen problem çözme becerisi gelişmiş, bilimsel süreç becerilerini kullanabilen fen okuryazarı öğrenciler yetiştirilmesidir. Öğrencilere var olan bilgileri aktarmak yerine yapılandırılmış öğrenme ortamlarında yaparak yaşayarak istenen becerileri kazandırmak için sınıf içi ve sınıf dışı etkinlikler düzenlenmektedir. MEB ile TÜBİTAK arasında imzalanan destekleme programlarıyla bilim kültürünün bütün topluma yaygınlaştırılması amaçlanmaktadır. 4006 TÜBİTAK Bilim Fuarları Destekleme Programları bu amaç için geliştirilen ve en yaygın şekilde uygulanan organizasyondur. İlk uygulamaya başlandığı günden itibaren giderek artan bir ilgiyle birçok okulda gerçekleştirilmektedir. Bu çalışmada 4006 TÜBİTAK Bilim Fuarları destekleme programının fen eğitimi açısından önemi incelenmiştir. Araştırmanın amacı okullarda düzenlenen 4006 TÜBİTAK Bilim Fuarlarının öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine etkisini incelemek ve fuar etkinlikleri hakkında öğrenci görüşlerini belirlemektir. Araştırmanın çalışma grubu, Yozgat ili Çekerek ilçesinde bir devlet ortaokulunun 7. ve 8. sınıfında öğrenim gören ve bilim fuarında fen bilimleri ile ilgili toplam 8 projede görev alan 17 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırma 2018-2019 eğitim-öğretim yılının ikinci döneminde toplam 15 hafta boyunca sürmüştür. Bu çalışma, nitel ve nicel verilerin birlikte kullanıldığı karma yöntem araştırmasına göre dizayn edilmiştir. Araştırmanın nicel boyutunda tek grup ön test-son test yarı deneysel desen kullanılmıştır. Nicel verileri toplamak için öğrencilere fuar etkinlikleri öncesinde ve sonrasında "Bilimsel Süreç Becerileri Ölçeği" uygulanmıştır. Araştırmada nicel verileri desteklemek için ise nitel veri olarak öğrenci görüşleri alınmıştır. Öğrencilerin fuar etkinlikleri hakkındaki görüşleri son test sonrasında yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilerek alınmıştır. Araştırmada nicel verilerin analizi için non-parametrik testlerden Wilcoxon işaretli sıralar testi kullanılmıştır. Nitel veriler ise içerik analiz tekniği ile değerlendirilmiştir. Nicel verilerin analizine göre, bilim fuarının öğrencilerin bilimsel süreç becerilerinin gelişiminde etkili olduğu belirlenmiştir. Ayrıca öğrenciler görüşlerinde fuar etkinliklerinin tutum ve motivasyonlarını olumlu yönde etkilediğini, fen bilimleri dersine ve beceri gelişimlerine önemli katkılar sağladığını belirtmişlerdir.

The fundamental aim of science teaching is to educate science oriented students as individuals who are able to research, question, do critical thinking, have problem solving skills and use their scientific process abilities. Instead of transfering the existing knowledge to students; in-class and non-class activities are being organized in order to lead them achieving desired skills via experiencing and experimenting inside structured learning environments. Extensification of science culture to whole community is aimed via contracts of support programs between MEB and TUBITAK. 4006 TUBITAK Science Fairs Support Programs are the organizations that being developed and most widely operated for this aim. It is being operated in many schools with growing interest from the first day. In this study, the importance of 4006 TUBITAK Science Fairs Support Program's in terms of science teaching is examined. The purpose of this research is to observe the effect of TUBITAK 4006 science fairs on the development of students' scientific process abilities and collect their opinions about science fair activities. The sample for this research consists of 17 students from 6th and 7th grades, assigned in 8 scientific projects through science fairs, all from a public school situated in Çekerek province of Yozgat city. The research took place during 15 weeks within the secondary term of 2018-2019 educational calendar. The research is designed with use of a mixed approach via using both qualitative and quantitative data. For the research's quantitative aspect, one group pre-test and post-test quasi-experimental design was applied. For collecting quantitative data, "Scale of Scientific Process Skills" was applied on students before and after science fair activities. In this research, students' opinions were collected as qualitative data for supporting quantitative data. Students' opinions about science fair activities were collected via semi-structured interviews after the post-test process. In this research, for the analysis of quantitative data, Wilcoxon signed rank test of SPSS-22 program for non-parametric tests of related samples was used. For qualitative analysis, content analysis approach was performed. After the assessment of quantitative analyses, it has been revealed that the science fairs improved students' scientific process skills. Besides, the students stated in their opinions that, science fairs had a positive effect on their motivation and behavior, made a major contribution on science lessons and improvement of their skills.