Türkiye'deki Canis lupus'un (L., 1758) (Mammalia:Carnivora) taksonomisi ve biyoekolojisi

Abstract

Bu araştırma 2015 ve 2018 yılları arasında Türkiye'nin farklı bölgelerinden alınan 31 gri kurt örneğinin bazı biyoekolojik, morfolojik, morfometrik ve moleküler sistematik özelliklerinin tespitine dayanmaktadır. Örnekler doğada ölü bulunmuş yırtıcıyla mücadele kapsamında Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından avlanan hayvanlardan temin edilmiş ve ayrıca bir koleksiyondaki kurt baş iskeletinden yararlanılmıştır. Arazide ayak izleri, dışkı ve avladığı hayvanlara ait kalıntılar ve halkla yapılan görüşmeler değerlendirilmiştir. Kurtların varlığı fotokapan kayıtlarıyla da tespit edilmiş ve mevsimsel aktiviteleri kaydedilmiştir. Arazide veya laboratuarda örneklerin dört standart dış ölçüleriyle birlikte ağırlıkları kaydedilmiş bunu mütakip laboratuarda baş iskeleti ve dişlerden 30 iç karakter ölçüsü alınmıştır. Örnekler yavru, genç ve ergin olarak üç yaş grubuna ayrılmıştır. Örneklerin yaş grupları itibariyle eşeysel farklılığı yeterli örnek sayısına sahip olan ergin grupta erkek ve dişi arasında istatistiki açıdan araştırılmış ve erkeklerin dişilerden daha büyük değerlere sahip olduğu saptanmıştır. Gri kurtla ilgili diagnostik özellik, habitat özelliği, morfolojik özellik, diş yapı özelliği, baculum özelliği, baş iskeleti özelliği, beslenme özelliği, post ve kıl özelliği, mtDNA analizi, ölçüleri, incelenen örnekler ve kayıt yerleri sırasıyla kaydedilmiştir. Diş sayısı ve yapısı incelenerek duplikasyon, fazla kök ve birleşik kök anomalileri tespit edilmiştir. Baculum yapısı incelenerek ölçüleri ve ağırlığı kaydedilmiştir. Dışkı analizinde bazı hayvansal ve bitkisel kalıntılara rastlanmıştır. Gri kurdun besin diyetinin yaban domuzu (%29), yaban tavşanı (%23), kemirici (%18), meyve (%18) ve kuştan (%12) oluştuğu tespit edilmiştir. Örneklerin morfometrik verileri farklı coğrafyada yayılış gösteren gri kurdun verileriyle karşılaştırılmış ve değerlendirmelere gidilmiştir. Ayrıca DNA analizi kapsamında Cytochrome c Oxydase Subunit I geni araştırılmış ve Gen Bankasıyla karşılaştırılarak değerlendirilmiştir. Türkiye'deki Canis lupus'un farklı coğrafyalardaki populasyonlarla karşılaştırılması sonucu aynı genetik kaynaktan köken aldıkları ve bu anlamda büyük benzerlik gösterdikleri tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Gri kurt, Canis lupus, taksonomik değerlendirme, diş anomalisi, baculum, moleküler sistematik, dışkı analizi, ölçüler, Türkiye

This study is based on some bioecological, morphological, morphometric and molecular systematics features of 31 gray wolf specimens from different regions of Turkey, between 2015 and 2019. The specimens were obtained from the animals found dead in the field, and hunted by the Ministry of Agriculture and Forestry to protect reintroduced Anotolian mouflon. In the field, the footprints, feces, the remains of the animals hunted by wolves and public interviews were evaluated. The presence of wolves was also determined by camera trap records and their seasonal activities were recorded. In the field or in the laboratory, the weights of the specimens were recorded together with the four standard external measurements. The presence of wolves was also determined by camera trap records and their seasonal activities were recorded, and 30 internal character measurements were taken from the skeleton and teeth in the laboratory. The samples were divided into three age groups as young, juvenile and adult. The statistically significant differences between males and females in adult groups which have adequate number of specimens were found and males have greater values than those of females. Diagnostic characters, habitat characteristics, morphological characteristics, tooth structure, baculum feature, skeleton feature, feeding feature, fur and hair feature, mtDNA analysis, measurements, specimens examined and collection localities were recorded respectively. The number and structure of teeth were examined and anomalies such as duplication, additional root and fusion root were detected. Baculum structure was examined and its measurements and weight were recorded. Some animal and vegetable residues were encountered in the fecal analysis. It was determined that gray wolf's diet was consisted of wild boar (29%), brown hare (23%), rodent (18%), fruit (18%) and bird (12%). Morphometric data of the samples were compared with the gray wolf data of the different geographies and the evaluations were made. In addition, the Cytochrome c Oxydase Subunit I gene was investigated in the context of DNA analysis and compared with GenBank. Key Words: Gray wolf, Canis lupus, taxonomical evaluation, tooth anomalies, os penis, molecular systematic, feces analysis, measurements, Turkey