İshalli buzağılarda asit-baz dengesi bozukluklarının saha şartlarında tanı ve sağaltımı

Abstract

Araştırma 2004-2006 yılları arasında gerçekleştirildi. Çalışmada, neonatal ishalli buzağılardaki sıvı-elektrolit ve asit-baz dengesi bozukluklarının belirlenmesinde ve tedavinin izlenmesinde, Gastat-mini kan gazı cihazının saha şartlarında kullanılabilirliğinin, elektrolitlerden özellikle de Ca'un neonatal ishalli buzağılarda nasıl etkilendiğinin, intravenöz sağaltıma ek olarak, oral rehidrasyon çözeltilerinden Lectade'm, kullanılmasının sağaltımdaki etkinliğinin belirlenmesi amaçlandı. Araştırmada ishal şikayeti olan, farklı ırk ve cinsiyette, yaşlan 1-28 gün (12.48.15 gün) arasında değişen, vücut ağırlıkları 27-44 kg (34.74.71 kg) arasında olan 20 tanesi hasta grubu (Grup I), 10 tane sağlıklı kontrol grubu (Grup II) olmak üzere toplam 30 buzağı kullanıldı. İshalli buzağıların klinik muayene değerlendirmesi deri elastikiyeti, göz küresinin durumu, emme refleksi ve vücut ısısına göre yapıldı. Laboratuar incelemelerinde hematolojik olarak %PCV ile birlikte total kan sayımı yapıldı. Venöz kan örneklerinden pH, HCOr, pCCte, pCte, sO2, baz durumu (BD) ve kan Na, K, Ca ve glikoz düzeylerine bakıldı. İshalli buzağılarda hematolojik olarak tedavi öncesi RBC (p0.05), PCV (p0.01) ve Hb (p0.05) değerlerinin yükseldiği (hemokonsantrasyon) belirlendi. Venöz kan gazı sonuçlarına göre, ishalli buzağıların tedavi öncesi ortalama pH, sCte, HCCb ve baz durumu değerlerinin kontrol grubu değerlerine göre önemli (p0.001) düzeyde düşük (metabolik asidozis) olduğu saptandı. Kan Na, K, Ca ve glikoz düzeylerinin istatistik öneme sahip bir değişiklik göstermediği, ancak tedavi öncesi düşük olan kan Ca düzeyinin, asidozis'in tamponlanmasına paralel olarak yükseliş gösterdiği belirlendi. Tedavi sonuçlan (%95 iyileşme), uygulanan tedavi protokolünün başanlı olduğunu, saha şartlannda tedavinin yönlendirilmesinde Gastat-mini kangazlan cihazının kullanılabilir olduğunu, Lectade'ın, hem parenteral sıvıya ek olarak hem de emme refleksi olan ve hafif asidozisli buzağılann sağaltımında, belirtilen dozda (40 ml/kg/12 saat) kullanılması durumunda etkili olduğunu gösterdi.

This study was conducted between 2004-2006. The aim of the study was to determine the suitability of Gastat-mini blood gas measurement tool in diagnosis as well as follow-up of the treatment in fluid-electrolyte and acid-base balance disorders in calves with diarrhea at field conditions. The study also investigated especially how blood Ca levels is influenced in neonatal calves during diarrhea and the effects of Lectade, an oral rehydration solution, in addition to intravenous treatment. In the present study, a total of 20 clinically diarrheic calves of different breeds and ages (2.48.15 days) of both sexes with a mean weight of 34.74.71 kg were includes in the treatment group (Group I). Additional 10 healthy calves were included as controls (Group II). Clinical evaluation criteria were skin elasticity, depression of eye ball, suckling reflex, and body temperature. In addition, %PCV and total blood count were measured. In venous blood samples, pH, HCCb", pCCte, pCte, sCte, base excess as well as blood Na, K, Ca glucose levels were determined. Compared to values obtained from healthy calves and after treatment, calves with diarrhea prior to treatment had higher RBC (p<0.05), PCV (p<0.01) ve Hb (p>0.05) values (hemaconcentration). pH, sO2, HCO3 and base excess condition in calves prior to treatment were significantly lower compared to healthy calves and after treatment (p<0.001) (metabolic acidosis). Blood Na, K, Ca and glucose levels were not significantly (p> 0.05) different between diseased and healthy calves as well as between pre and after treatment. However, blood Ca levels tented to increase in parallel to acidosis treatment. The results indicated that the treatment protocol for diarrheic calves is successful. In field condition, the Gastat-mini blood gas tool is useful at field conditions in monitoring and direction of treatment. Moreover, Lectade at the prescribed doses (40 ml/kg/12 hours) is effective in the treatment of diarrheic calves which are still exhibiting suckling reflex and with mild acidosis as well as iri support to parenteral fluid treatment.