Türkiye’de yerel hizmetlerle ilgili yasal düzenlemelerin gelişimi

Abstract

Türk idare yapısının yerel yönetimlerle tanışmasının yaklaşık yüz elli yıllık bir geçmişi vardır. Bu sürenin yarısında İmparatorluğun içinde bulunduğu çöküş süreci ve cumhuriyetin ilk yıllarındaki kuruluş sancıları nedeni ile bir gelenek oluşturulması mümkün olmamıştır. Gerek Osmanlı İmparatorluğu döneminde ve gerekse cumhuriyet döneminde oluşturulan yerel yönetim yapıları, merkezi idarenin taşradaki otoritesini korumak ve yerel düzeyde muhalefet girişimlerinin yerel yönetim orijininde güçlenmesinin önüne geçmek amacı taşımıştır. Bu amacın yerel yönetimlerin varolma nedenleri çerçevesinde yarattığı paradoksu ortadan kaldırmak iddiası ile 2004 yılından itibaren bir dizi reform girişimleri hayat geçirilmeye çalışılmıştır. Bu çalışmada yerel hizmetlerle ilgili Türk yerel yönetim sisteminin geçirdiği tarihi evrim ele alınırken daha çok belediye ve il özel idaresi çerçevesinde bir inceleme yapılarak köy yerel yönetim birimi çalışmanın kapsamında değerlendirilmeyecektir.

It has been approximately one hundred and fifty years since Turkish administrative structure met with local governments. In the half of this period, because of the process of collapse of the Empire and problems of new-founding republic, it was impossible to create a tradition. Both in Ottoman period and in republic period, structures of local governments were designed to establish authority of central government on provinces and to prevent local opposition attempts from gaining power on the origin of local governments. In order to abolish the paradox, which was created by this purpose, in the reasons of existence of local governments, a series of reforms have been tried to be implemented since the year 2004. In this study, while historical evolution of Turkish local government system related to local services are dealt with, especially municipalities and special provincial administrations will be examined, and rural local government units will not be considered in the scope of study.