Koruyucu Ağız Diş Sağlığı Programlarında Annenin Eğitimi ve Ağız Sağlığının İyileştirilmesi ile Erken Çocukluk Çağı Çürüklerinin Önlenmesi

Abstract

Diş çürüğü; biyolojik, davranışsal ve sosyoekonomik faktörlerle ilişkili toplumsal bir hastalık olarak tanımlanmaktadır. Çocukluk döneminin en yaygın enfeksiyöz hastalığı olan diş çürüğünün bakteriyel kaynaklı bir hastalık olması gerçeği hastalığa bakış açısını değiştirmiştir.Güncel çalışmalar bakteriyel enfeksiyonun bireyden bireye taşınmasının engellenmesi, bireyindiyet alışkanlığının değiştirilmesi ve ağız hijyeninin iyileştirilmesi ile diş çürüğünün önlenebileceğini vurgulamaktadır. Doğumdan önce, annenin kötü ağız sağlığına sahip olması medikalrisklere yol açmasının yanında, erken dönemde bebeklerde diş çürüğü gelişim riskini de artırmaktadır. Annelerin yenidoğan ve bebeklere çürük enfeksiyonunun geçişi için ilk kaynak olduğuve bakteriyel geçişin 1,5-3 yaş arasında olduğu düşünülmektedir. "Enfektivite penceresi" olarakadlandırılan bu dönemde aynı zamanda yenidoğanların annelerinden ya da bakıcılarından enfekte olma riski de artmaktadır. Çürükten sorumlu başlıca bakteri grubu olan Streptococcus mutans (S. mutans)’ların annelerden edinildiği öne sürülmekte ve annede yüksek seviyedekaryojenik flora bulunması, S. mutans’ların anneden bebeğe geçiş riskini artırmaktadır. Diş yüzeyine kolonize olabilme yeteneğinin bir sonucu olarak, S. mutans’lar şeker varlığında ağızpH’sında belirgin bir düşüşe neden olmakta ve diş sert dokularının demineralize olmasına yol açmaktadır. Annelere uygulanacak koruyucu müdahalelerle bebeklere S. mutans’ın geçişi engellenebilmekte, bu sayede toplumda orta ve uzun vadede diş çürüğü prevalansı azaltılabilmektedir.Bu çalışmada; diş çürüğünün etiyolojisinden yola çıkılarak anneden bebeğe bakteri geçişinin,uygulanabilecek önlemlerin sunulması ve bu amaçla yürütülen koruyucu programların öneminin tartışılması amaçlanmıştır.

Dental caries has been described as a social disease that’s progress is associated withbiological, behavioural, and socioeconomic factors. The fact that dental caries, the most commonchildhood infectious disease, is bacterial originated has changed the standpoint to it. Currentstudies emphasize that progress of tooth decay can be avoided by preventing bacteria transmission person to person, changing individual's dietary habits and improving oral hygiene. Mother’bad oral health prior to birth lead to medical risks, as well as the risk of developing tooth decayin infants during the childhood period. Mothers are considered to be the primary source oftransmission of caries infection to new-borns and infants can be infected between 1.5 and 3years of age. This period is also defined as “infectivity window”, and new-borns are at greaterrisk of becoming infected from their mothers and caregivers. It is claimed that Streptococcus mutans (S. mutans) which primer bacteria group cause the dental caries were acquired from motherand high level cariogenic flora in the mother improves transmission S. mutans from mother toinfant. As a result of its ability to colonize at the tooth surface, S. mutans can cause a marked reduction in oral pH in the presence of a sugar substrate and thus induce demineralization of dental hard tissues. Preventive interventions to mothers could inhibit the transmission of S. mutansto infants so that reduce middle and long-term caries prevalence in the community. This article was aimed to present the precautions conducted for the prevention of bacteria transmissionfrom mother to baby based on dental caries etiology and discuss significance of preventive oralhealth programs.