Milletvekillerinin yasama sorumsuzluğunun siyasal parti kapatma davalarına etkisi

Abstract

Siyasal parti kapatma davalarında, partilerin Anayasa’ya aykırı fiillerin odağı olup olmadığı değerlendirilirken, milletvekillerinin söz ve eylemleri de dikkate alınmaktadır. Bu bağlamda, parti kapatmaya esas alınan söz ve eylemlerin, TBMM çalışmaları sırasında olup olmamasının bir önemi bulunmamaktadır. Çünkü, Anayasa Mahkemesi, siyasal partinin Anayasa’ya aykırı fiillerin odağı olmasını değerlendirirken, milletvekillerinin TBMM içindeki ve dışındaki söz ve eylemlerinin tümünün değerlendirilmesi gerektiği görüşündedir. Bu durum, milletvekili yasama sorumsuzluğunun, siyasal partilerin kapatılması söz konusu olduğunda, siyasal parti bakımından bir koruma getiremeyeceği sonucuna yol açmaktadır. Bu çalışmada, TBMM’de milletvekili bulunan ve hakkında kapatma davası açılan siyasal partilerden yola çıkılarak, milletvekili yasama sorumsuzluğu kapsamındaki söz ve fiillerden dolayı bir tüzel kişilik olan siyasal partinin kapatılıp kapatılamayacağı üzerinde durulmaktadır.

In the political party closure cases, words and deeds of the members of the parliament (MPs) are taken into consideration when deciding whether a political party has become a center for the conduct of unconstitutional activities. Whether they are expressed or performed in the workings of Turkish National Assembly or not is not important because the Constitutional Court holds that all words and deeds of the members of the parliament, within the parliament or outside of it, should be taken into consideration when considering a political party closure case. This means that parliamentary immunity cannot provide protection as far as the political party itself is concerned. In this essay, it shall be assessed whether a political party which has MPs in the Turkish National Assembly and subject to a closure case can be dissolved because of the words and deeds of the MPs belong to that political party.