Metabolik Sendromlu Hastaların Obezitede Sağlık İnanç Modeli Ölçeği’ne Göre Değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışma, metabolik sendrom (MS) tanısı almış bireylerin obeziteye yönelik tutum ve inançlarını belirlemek, yaş, cinsiyet, eğitim durumu ve çalışma durumları ile Obezitede Sağlık İnanç Modeli Ölçeğinde (OSİMÖ) yer alan alt ölçekler arasında anlamlı bir farklılık olup olmadığını araştırmak amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Çalışmaya, 19 yaş üstü, en az ilkokul mezunu, tiroid fonksiyon testleri normal, herhangi bir steroid ve hormon ilacı kullanmayan Uluslararası Diyabet Federasyonu (IDF) metabolik sendrom tanı kriterlerine (2005) göre MS tanısı almış olan gönüllü 113 birey alınmıştır. Çalışma kapsamındaki bireylere demografik özelliklerinin sorgulandığı kısa bir anket ve ardından OSİMÖ uygulanmıştır. Bulgular: Bireylerin %2.6’sının (n=3) fazla kilolu, %71.7’sinin (n=81) obez ve %25.7’si (n=29) morbid obez olduğu saptanmıştır. Bireylerin %99.1’inin ‘Metabolik Sendrom’ kavramını bilmedikleri görülmüştür. OSİMÖ’de yer alan alt ölçeklerden sağlığın önemi, ciddiyet algısı, engel algısı ve yarar algısı puanlarının yaş gruplarına göre anlamlı bir farklılık göstermediği belirlenirken yaş gruplarına göre duyarlılık algısındaki farkın anlamlı olduğu kaydedilmiştir (p=0.023). Ayrıca engel algısı alt ölçek puanlarının yaş gruplarına göre farkı anlamlılık eğilimi göstermiştir (p=0.051). Sağlığın önemi, ciddiyet algısı, duyarlılık algısı, engel algısı, yarar algısı alt ölçeği puanlarının cinsiyet grupları, eğitim ve çalışma durumlarına göre anlamlı bir farklılık göstermemiştir (p>0.05). Elde edilen korelasyon katsayılarına bakılarak hastaların beden kütle indeksleriyle (BKİ) alt ölçekler arasında güçlü bir ilişki olmadığı kaydedilmiştir (p>0.05). Sonuç: Bu çalışmanın sonucunda OSİMÖ’de yer alan alt ölçek puanlarının cinsiyet grupları, eğitim durumları, çalışma durumlarına göre anlamlı bir fark görülmemişken yaş gruplarına göre değerlendirildiğinde sadece duyarlılık algısı alt ölçeğinde anlamlı bir fark görülmüş ve yaş gruplarına göre engel algısında ise anlamlılık eğilimi saptanmıştır

Objective: The aim of this research was to determine belief and attitudes towards obesity of people with a diagnosis of metabolic syndrome and to assess the relation between subscales of Health Belief Model Scale in Obesity (HBMSO) and age, gender, education level and working status. Methods: This research was conducted on people who were older than 19 years, at least primary school graduates, didn’t take any steroid and hormone drugs and had healthy thyroid functioning. 113 people with metabolic syndrome according to criteria of International Diabetes Federation (2005) were selected. After participants completed a short survey relating to their demographic characteristics, HBMSO was completed. Results: According to body mass index (BMI), it was found that 2.6% (n=3) of subjects were overweight, 71.7% (n=81) were obese, 25.7% (n=29) were morbidly obese. It was observed that 99.1% of people didn’t know the term ‘Metabolic Syndrome’. There was no difference in the scores of the importance of health, perception of severity, perception of obstacle and perception of benefit with respect to group of ages. However, the difference in the score of perception of susceptibility according to age groups was determined to be significant (p=0.023). In addition, there was a clear tendency to significance in perception of obstacle within age groups (p=0.051). The score of the importance of health, perception of severity, perception of susceptibility, perception of obstacle, perception of benefit subscales did not differ within gender, education level and working status (p>0.050). In the light of correlation coefficients, there was no strong correlation between body mass indexes of patients and subscales (p>0.05). Conclusion: Despite the fact that subscales of HBMSO did not exhibit difference within gender, education level and working status groups, only perception of susceptibility exhibited a statistically significant difference within age groups. There was a clear tendency to significance in perception of obstacle within age groups.