Özel Dershaneler İle Coğrafya Öğretimi İlişkisinin Değerlendirilmesi: Betimsel Bir Yaklaşım

Abstract

Türkiye'de merkezi sınavların yürürlüğe konulmasıyla ortaya çıkan ve özellikle son otuz yıl içinde hızla yaygınlaşan özel dershaneler, öğrenciler ve aileleri tarafından, adeta, eğitim sisteminin zorunlu gölge eğitim kurumları olarak görülmektedirler. Özel dershanelere yönelik talebin artması, aynı zamanda çeşitli sosyal ve ekonomik sorunların yanı sıra, politik tartışmaları da beraberinde getirmiş ve toplumsal ölçekli bir sorun olmuştur. Bu toplumsal sorun kapsamında, özel dershanelerle öğrenciler arasındaki bağıntının, coğrafya dersi bağlamında incelenmesi ve öğrencilerin yaklaşımına göre dershanelere olan gereksinimin değerlendirilmesi, araştırmanın temel amacını oluşturmaktadır. Araştırmada, üniversite sınavlarına hazırlanan öğrencilerin özel dershanelere ve coğrafya öğretimine ilişkin görüşleri çeşitli değişkenler (cinsiyet, sınıf düzeyi, dershaneye devam süreleri, öğrenim gördükleri ya da mezun oldukları okul türü, ailelerinin aylık gelir düzeyi, anne ve baba eğitim düzeyleri) bağlamında incelenmiştir. Araştırmanın çalışma grubu; 2013-2014 eğitim-öğretim yılında Ankara şehrindeki dört lise ve beş dershanede öğrenim gören (11., 12. sınıf ve mezun öğrenciler) 1499 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırma betimsel tarama modelinde olup, veriler araştırmacılar tarafından geliştirilen, 19 madde ve üç boyuttan oluşan Özel Dershaneler- Coğrafya Öğretimi Bağıntısı (ÖDCÖB) ölçeği ile değerlendirilmiştir. Araştırmada kullanılan veriler normal dağılım göstermediğinden, non-parametrik testlerden Kruskal Wallis-H testi ve Mann Whitney-U testi kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırmada kullanılan değişkenlere bağlı grup ortalamaları arasındaki farkın test edilmesinde 0.05 anlamlılık düzeyi esas alınmıştır. Araştırma bulgularına göre öğrencilerin özel dershanelere ve özel dershanelerdeki coğrafya öğretimine ilişkin görüşlerinin cinsiyet, sınıf düzeyi, dershaneye devam süreleri, okul türü, anne ve baba eğitim düzeyleri değişkenleriyle istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar gösterdiği tespit edilmiştir

Türkiye’de merkezi sınavların yürürlüğe konulmasıyla ortaya çıkan ve özellikle son otuz yıl içinde hızla yaygınlaşan özel dershaneler, öğrenciler ve aileleri tarafından, adeta, eğitim sisteminin zorunlu gölge eğitim kurumları olarak görülmektedirler. Özel dershanelere yönelik talebin artması, aynı zamanda çeşitli sosyal ve ekonomik sorunların yanı sıra, politik tartışmaları da beraberinde getirmiş ve toplumsal ölçekli bir sorun olmuştur. Bu toplumsal sorun kapsamında, özel dershanelerle öğrenciler arasındaki bağıntının, coğrafya dersi bağlamında incelenmesi ve öğrencilerin yaklaşımına göre dershanelere olan gereksinimin değerlendirilmesi, araştırmanın temel amacını oluşturmaktadır. Araştırmada, üniversite sınavlarına hazırlanan öğrencilerin özel dershanelere ve coğrafya öğretimine ilişkin görüşleri çeşitli değişkenler (cinsiyet, sınıf düzeyi, dershaneye devam süreleri, öğrenim gördükleri ya da mezun oldukları okul türü, ailelerinin aylık gelir düzeyi, anne ve baba eğitim düzeyleri) bağlamında incelenmiştir. Araştırmanın çalışma grubu; 2013-2014 eğitim-öğretim yılında Ankara şehrindeki dört lise ve beş dershanede öğrenim gören (11., 12. sınıf ve mezun öğrenciler) 1499 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırma betimsel tarama modelinde olup, veriler araştırmacılar tarafından geliştirilen, 19 madde ve üç boyuttan oluşan Özel Dershaneler- Coğrafya Öğretimi Bağıntısı (ÖDCÖB) ölçeği ile değerlendirilmiştir. Araştırmada kullanılan veriler normal dağılım göstermediğinden, non-parametrik testlerden Kruskal Wallis-H testi ve Mann Whitney-U testi kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırmada kullanılan değişkenlere bağlı grup ortalamaları arasındaki farkın test edilmesinde 0.05 anlamlılık düzeyi esas alınmıştır. Araştırma bulgularına göre öğrencilerin özel dershanelere ve özel dershanelerdeki coğrafya öğretimine ilişkin görüşlerinin cinsiyet, sınıf düzeyi, dershaneye devam süreleri, okul türü, anne ve baba eğitim düzeyleri değişkenleriyle istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar gösterdiği tespit edilmiştir