Pedagojik Formasyon Öğrencilerinin Öğretmenlik Meslek Etiğine Bakış Açıları ve Çözüm Önerileri

Abstract

Bu çalışma, Kırıkkale Üniversitesinin farklı fakültelerinde lisans öğrenimi gören ve Pedagojik Formasyon Eğitimi sertifika programına devam ederek Seçmeli olarak Meslek Etiği dersini alan öğrencilerin öğretmenlik meslek etiği konusuna bakış açıklarını tespit etmek ve okullarda öğretmenlik meslek etiğinin uygulanışı ve geliştirilmesine yönelik düşüncelerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışmanın verileri araştırmacılar tarafından, hazırlanan açık uçlu sorulardan oluşan bir form ile toplanmıştır. Bu form sertifika programının son haftası 112 üniversite öğrencisine uygulanarak onlara meslek etiğinin gerekliliği, başlıca etik ilkeler ve hizmetiçi eğitimde görev yapan öğretmenlerin meslek etiği konusundaki farkındalıkları hakkındaki görüşlerini içeren sorular sorulmuştur. Elde edilen sonuçlara göre öğrenciler "Etik" kavramını en çok ahlak, adalet, normlar-kurallar, iyi-kötü, doğru-yanlış, saygı-sevgi, eşitlik kelimeleriyle ilişkilendirmiş ve öğretmenlerin mesleklerini yaparken öncelikle adalet, eşitlik, profesyonellik, hizmette sorumluluk gibi etik ilkelere uymaları gerektiğini vurgulamışlardır. Katılımcıların büyük bir çoğunluğu ülkemizde öğretmenler için bir meslek etiğinin olması gerektiğini söylemiş ancak okullardaki duruma bakıldığında öğretmenlerin etik konusunda yeterli bilgiye sahip olmadıkları, kişisel çıkarları doğrultusunda davrandıkları, ayrımcılık yaptıkları, hizmette sorumluluk bilincine sahip olmadıkları yönünde görüş belirtmişlerdir. Ayrıca, katılımcılar öğretmenlik mesleğinde etik davranışları yaygınlaştırabilmek için hizmetiçi eğitim ve seminerlerin yapılması, ödüllendirme olması, okullarda etiğin ders olarak verilmesi, etik dışı davranışları önlemek için ise ceza ve denetimlerin olması gerektiğine değinmişlerdir.

This study was carried out to explore views of students on professional ethics and the ways it can be established and promoted in schools. The research conducted with undergraduate students who are enrolled in the Pedagogical Formation Education Certificate program and who signed up for elective course of professional ethics. A form consisting open-ended question was used to collects data. This form was distributed to 112 university students and included questions on the necessity of professional ethics, major ethical principles, and the awareness of professional ethics in teaching. The results show that students have associated the concept of "ethics" with morality, justice, norm-based rules, and concepts of good-bad, right-wrong, respect-love and equality. Moreover, students emphasized that teachers should obey the ethical principles such as justice, equality, professionalism. A large majority of participants said that there should be a professional ethics code for teachers in Turkey, but stressed that teachers do not have sufficient knowledge about ethics; they act in favour of their personal interests; they discriminate and do not have a sense of responsibility. In addition, the participants addressed the need for in-service training and seminars in order to promoted importance of ethical behaviours in teaching profession. They further suggested that professional ethics should be taught as a course in schools and there is need to reward ethical behaviours and punish unethical behaviours to establish a culture based on ethics and morality.