Bir Anadolu endemiği; Anadolu tarla faresi Microtus anatolicus'nin ekolojik tercihleri

Abstract

Bu çalışmada; 2007 yılı Haziran-Temmuz aylarında, bir Anadolu endemiği olan Microtus anatolicus'un tercih ettiği habitat tipi ve habitat karakteristikleri araştırılmıştır. Çalışmada 4 lokaliteden (Kozan, Bozdoğan, Cevizli ve Dereköy) M. anatolicus türüne ait toplam 63 ($29_{\male \male} + 34_{\female \female}$) adet örnek ölü ve 16 ($7_{\male \male} + 9_{\female \female}$) adet canlı olmak üzere toplam 79 örnek kullanılmııştır. Çalışılan lokalitelerden Cevizli ve Dereköy ilk kayıt olma özelliğindedir. Eşeylere göre örneklerin ölü yakalanma ve canlı yakalanma frekansları arasında istatistiksel bir farklılık yoktur ( $X^2_{ölü}$ = 0,20; df= 1; p= 0,66 ve $X^2_{canlı}$ = 0,13; df= 1; p= 0,72). Diğer taraftan, örneklerin yakalandıkları lokalitelerin rakımlarına göre; ölü ve canlı olarak yakalanma frekansları ile populasyon yoğunlukları arasında pozitif yönde korelasyonlar tespit edilmiştir (sırasıyla, $r_{ölü}= 0,742; n=4; p= 0,023, r_{canlı} = 0,785; n=4; p= 0,037$ ve $r_{pop.yoğ.} = 0,933; n= 6; p= 0,009)$. M. anatolicus kuru ve dar yuva alanlarında, küçük koloniler halinde yaşar. Çalışmada az eğimli de olsa (200 ye kadar) yuvaların çoğunlukla güneş alan bakılara yapıldığı görülmüştür. Yakalanan örneklerin yuvalarının bakıları incelendiğinde; 63 ölü örneğin tamamının (%100), 16 canlı örneğin tamamının (%100) yakalandığı ve populasyon yoğunluğunun %98,94'ünün güney, güneydoğu ve güneybatı yönünde olduğu görülmektedir. Yani kuzey bakılı alanlardan hiç örnek yakalanmamıştır.

In this study, from June to July 2007, habitat type and characteristics of Microtus anatolicus an endemic species of the Anatolia was investigated. Of the caught 79 samples, 63 ($29_{\male \male} + 34_{\female \female}$) were dead individuals and $7_{\male \male} + 9_{\female \female}$ were alive from four localities (Kozan, Bozdoğan, Cevizli and Dereköy). Also Cevizli and Dereköy are first records for species. There were no differences between sexes for snaptrapping and livetrapping ( $X^2_{snaptrapping}$ = 0.20; df= 1; p= 0.66 ve $X^2_{livetrapping}$= 0.13; df= 1; p= 0.72). On the other hand, there were strong positive correlations between the capture frequencies in traps (snap and livetrap), also population density and the altitude of localities (rsnaptrapping= 0.742; n= 4; p= 0.023, $r_{snaptrapping}$ = 0.785; n= 4; p= 0.037 ve $r_{density} = 0.933; n= 6; p= 0.009). M. anatolicus lives in dry and narrow nesting areas at small colonies. In the areas, observed that nesting in with slopes of 0-20° at sunny south-facing areas. All of 63 dead and all of 16 alive individuals were caught on the south-facing (south, southeast, and southwest) exposures, but not north-facing areas. Also 98.94% of population density in South-facing areas.