4857 Sayılı İş Kanunu kapsamında yıllık ücretli izin hakkı
Özet
İnsanın yaşam döngüsünde her çalışma, yorgunluğu beraberinde getirir. Yorgunluk dinlenmeyle giderilir ve ancak dinlenen insan tekrar çalışabilir. Döngüye göre, hayatını idame ettirebilmek için çalışmak zorunda olan insan, çalışmak için de dinlenmek zorundadır. Yaşamını her şeyden önce sağlığına borçlu olan insanın dinlenme hakkından mahrum kalarak verimli bir çalışma göstermesi beklenemez. Anayasa'da dinlenme hakkı kapsamında ele alınmakla birlikte yıllık ücretli izin hakkı dinlenme temel olmak üzere eğlenme, öğrenme ve kişisel gelişim için gerekli olan serbest zamanı da en geniş şekilde sağlayan bir insan hakkıdır. Çalışmamızın amacı, önemi ifade edilen Anayasal dinlenme hakkının hukukumuzdaki en önemli görünümü olan yıllık ücretli izin hakkını mevzuat, öğreti ve yargı kararları ışığında öz bir biçimde incelemektir. Bunu yaparken konunun kapsamlı oluşu gözetilerek yalnızca 4857 sayılı İş Kanunu ve Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği ekseninde değerlendirme yapılmış ve çalışmanın kapsamı bu kanun ve yönetmelik hükümleriyle sınırlandırılmıştır. Araştırmamız sırasında ülkemizde bu hakkın kullanımına dair uygulamada kronikleşmiş bir kısım sorunların olduğunu fark ederek bu sorunların sebeplerini irdeleyip bunlara ilişkin kısa çözüm önerilerini ifade etmeye çalıştık. Çalışmamızın ilk bölümünde yıllık ücretli izin hakkının temel esasları ve hakkın kazanılma şartlarını, ikinci bölümde yıllık ücretli iznin kullanımını inceleyecek ve son bölümde bu hakla ilgili ortaya çıkan sorun ve uyuşmazlıkları belirterek bunlara ilişkin çözüm yollarını yargı kararları ışığında ele almaya çalışacağız. Anahtar Kelimeler: 4857 sayılı İş Kanunu, yıllık ücretli izin hakkı, yıllık izin ücreti, dinlenme hakkı. Every work in the life cycle of human brings fatigue with it.Fatigue is relieved by rest and only the rested person can work again.According to this cycle, the person who has to work in order to maintain his/her life must also rest for work.To perform an efficient work by being deprived of the right to rest cannot be expected from a person who owes his/her life to his/her health first of all. In addition to be considered within the scope of Right to Rest in the Constitution, paid annual leave right is a fundemental human right providing the leisure time extensively which is necessary for especially resting, having leisure, learning and personal development. The aim of our study is to examine the paid annual leave right which is the most important appearing of the Constitutional right to rest in our Judicial system,in the light of legislation, doctrines and jurisprudence. While doing so, the issue has been assessed on the axis of Labor Law No.4857 and Regulations on paid annual leave, by considering the large scope of the topic, and the content of the study is limited to the provisions of this law and regulation. During our research, we realized that there are some chronic problems in the application of this right in our country, besides we tried to investigate the causes of these problems and suggest their short solutions. In the first chapter of our study, we handled the basic principles of the paid annual leave right and the conditions of having this right. In the second chapter, we've examined in detail about the usage of paid annual leave and in the last chapter, by highlighting the problems and disputes that is related to this right, we've try to address the solutions in the light of judicial decisions. Key words: Labor Law No.4857, annual paid leave rights, annual leave pay, leave rights.