İşverenin yönetim hakkı ve sınırları

Abstract

İşverenin yönetim hakkı ve sınırları iş hukukun ayrı bir hukuk dalı olarak ortaya çıkmasında ve gelişmesinde etkili olmuştur. Sanayi devri döneminde işverenin işçiler üzerinde sınırsız bir yönetim hakkı varken sonradan iş hukukun gelişmesiyle bu hakkın kapsamı gittikçe daralmıştır. İşverenin yönetim hakkıyla iş hukukunun gelişmesi arasında ters orantı olduğunu söyleyebiliriz. Modern iş hukukunda işverenin yönetim hakkı hiyerarşik olarak anayasanın, kanunların, tüzüklerin, yönetmeliklerin, toplu iş sözleşmesinin ve iş sözleşmesinin altında yer almaktadır. Yani işveren yönetim hakkını anayasada, kanunlarda, sözleşmelerde düzenlenmeyen alanlarda kullanabilecektir. Dolayısıyla hiyerarşik olarak işverenin yönetim hakkının üstünde bulunan normlar işverenin yönetim hakkını sınırlamaktadır. İşveren, yönetim hakkını kendisine çizilen sınırlar içerisinde kullanması gerekmektedir. Aksi halde işveren hukuka aykırı olarak yönetim hakkını kullandığı için bununla sorumlu olur. Anahtar Kelimeler: İşveren, işverenin yönetim hakkı, işverenin yönetim hakkı ve sınırları, Türk İş Hukuku, işçi-işveren ilişkileri.

An employer can organize and regulate the conditions of the work, give directives, orders and punishments to the employees. There will be certain imbalances in working relationships and abuses for workers if the management rights of the employer are not limited. Thus, the examples of this situation were experienced during the industrial revolution. For the sake of working peace, the management rights of the employer must be limited. The limitation of the management rights of the employer had played an important role on the emergence of labor law as a separate discipline. While the management rights of the employer was limitless during the industrial revolution, its limits have diminished in the course of time. We can suggest that there is an inverse ration between the management rights of the employer and the development of labor law. In modern law, the management rights of the employer is hierarchically come after the constitution, laws, regulations, codes and collective bargaining agreements. The norms that locates hierarchically above limits the management rights of the employer. Therefore, the employer must use his management rights in the limits of the legal norms. Keywords: Employer, employer's management rights, employer's management rights and limits, Turkish Labor Law, employee-employer relations.