Modern devlet algısı ve Kutadgu Bilig'in devlet anlayışının bir kıyaslaması

Abstract

Modern uluslararası sistemin birkaç yüzyıldan beri kurucusu ve yönlendiricisi Batı üst birimidir. Batı kendisi için uygun ve kurgusal olan modern devlet algısını evrenselleştirerek yaymıştır. Hâlbuki her konuda olduğu gibi kişi meseleye olduğu yerden yani kendi konumundan bakmaktadır. Bu çalışmada Kutadgu Bilig'deki devlet anlayışının incelenmesinin nedeni bundan kaynaklanmaktadır. Türk-İslâm devlet geleneğinin bir ifadesi olan Kutadgu Bilig, sunduğu adil devlet düzeni ile modern egemen devlete alternatif olabilecektir. Çalışmanın amacı ise bu iki devlet modelinin nitelikleri ortaya konularak aralarında bir mukayese yapmaktır. Bu amaç doğrultusunda boğulmakta olan ve egemen devletlerin hâkim olduğu uluslararası sistemin tamiri hususunda Kutadgu Bilig'de ifadesini bulan adil devlet düzeni önerilmektedir. Bu minvalde farklı ontoloji ve epistemolojiye sahip olan bu iki devlet modeli onları ortaya çıkaran siyasî, iktisadî, içtimaî ve fikrî amiller bakımından iki farklı bölümde incelenmiştir. Son bölümde ise Kutadgu Bilig'in devlet anlayışı (Türk-İslâm) modern devlet algısı ile mukayese edilmiştir. Sonuç olarak iki devlet modelinin farklı ve Kutadgu Bilig'deki devlet anlayışının uluslararası sistem için miadı dolmayan bir umut olduğuna ulaşılmıştır.

The West has been the founder and the leader of modern international system for a few centuries. It universalizes modern state perception which is suitable for itself and fictional. But, a person looks a topic from own viewpoint as in all matters. The underlying reason why Kutadgu Bilig is examined has originated from it. Kutadgu Bilig that Turkish-İslamic tradition of state has been expressed in will be able to an alternative to modern sovereign state by offering the fair system of state. The aim of this study is to compare these two states model by specifying qualities of them. In accordance with the aim, the study suggests understanding of state in Kutadgu Bilig (the fair system of state) instead of modern state perception. Accordingly, model of these two states that have different ontology and epistemology are examined in the first two chapters in their own context of political, economic and intellectual situations. In the third chapter, ıt is compared modern state perception with understanding of state in Kutadgu Bilig. Consequently, It is concluded that type of these two states are so different and that understanding of state in Kutadgu Bilig (the fair system of state) is unexpired hope for modern international system.