Davutoğlu dönemi Türkiye'nin Orta Asya politikası, 2003 - 2011

Abstract

2003 sonrasında Türk dış politikasının kavramsal çerçevesi, temel ilkeleri, hedefleri ve araçlarında önemli değişimler meydana gelmiştir. En ciddi değişim ise dış politikanın hedefinde yaşanmıştır. Türk dış politikası küresel güç olma hedefine yönelik olarak yeniden şekillendirilmiştir. Bu hedef çerçevesinde Ahmet Davutoğlu?nun teorik olarak oluşturduğu jeopolitik havzalar Türk dış politikasının küresel güç olma hedefine yönelik aşamaları ortaya koymaktadır. Bu teorik düzlemde Orta Asya ?yakın kıta havzası? olarak adlandırılan üçüncü aşamadaki jeopolitik havzada yer almıştır ve Orta Asya Türk dış politikası için öncelikli saha olarak nitelendirilmemiştir. Fakat bu sınıflandırma bir önem derecesinden ziyade bir öncelik sıralaması olarak ortaya konulmuştur. Bu tez çalışmasında ise Davutoğlu dönemi Türk dış politikasındaki değişim ve bu değişimin Türkiye?nin Orta Asya politikasına etkileri incelenmiştir. Türkiye ile Türk cumhuriyetleri arasındaki ikili ilişkiler incelendiğinde de dış politikadaki teorik yaklaşıma uygun olarak ilişkilerin siyasi, ekonomik ve sosyo-kültürel alanda güçlendirildiği fakat genel dış politika içinde uzun vadeli stratejik bir hedef ortaya konulmadığı ve bölgeye öncelik verilmediği sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuçlara ek olarak Türkiye?nin değişen dış politika anlayışı içinde ve küresel güç olma hedefi çerçevesinde Orta Asya?nın daha önemli hale geldiği ve Orta Asya?nın jeopolitik konumu, tarihi bağları ve doğal kaynakları ile Türkiye?nin bölgesel ve uluslararası konumunu doğrudan etkileyebilecek bir niteliğe sahip olduğu mevcut yüksek lisans tezi ile desteklenmeye çalışılmıştır.

After 2003, Turkish foreign policies' conceptual framework, basic principles, objectives and tools had been changed seriously. There have been criticisms made for these changes and the most significant change has been experienced towards the goal of the foreign policy. Turkish foreign policy has been reshaped towards its' goal of becoming a global power. In the framework of this goal, Ahmet Davutoğlu's theoretically formed geopolitical regions reveals the steps for the Turkish Foreign policies' becoming global power goal. In this theoretical concept Central Asia is involved in the third stage named as 'near continet basin' and not mentioned as a prior region for Turkish Foreign Policy. But this classification has been proposed as a priority ranking rather than study importance degree. In this thesis study, the change in Turkish Foreign Policy in Davutoğlu Era and the effects of this change to Turkey?s Central Asia policy is investigated. By examining the bilateral relations between Turkey and the Turkish Republics, the political economic and socio-cultural relations are found powerful as in the frame of theoretical approach but also found that in general, foreign policy don?t have a long term strategic goal. In addition to these results this master?s thesis tries to support that; in the view of Turkey's changing foreign policy and the goal of becoming a global power, central Asia became more important and Central Asia's geopolitical position cultural bounds and natural resources have the direct impact on Turkey?s regional and international position.