Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi için seviyelendirilmiş kurmaca metinlerin metindilbilimsel açıdan incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada T.C. Kültür Bakanlığı desteği ile GENÇDES projesi kapsamında B1-B2 Seviyesinde Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi için hazırlanan kurmaca metinlerde bağdaşıklık araçlarının ne ölçüde kullanıldığı incelenerek istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık aranmıştır. Araştırmanın amaçları doğrultusunda toplanan verilerin frekans, yüzde gibi tanımlayıcı istatistiklerden faydalanılmıştır ve analitik karşılaştırmalar yapılmıştır. Niceliksel verilerde parametrik olan istatistikler kullanılmıştır. Normal dağılıma uyan iki değişken grubu arasında anlamlı farklılık incelemesinde bağımsız örneklem T testi uygulanmıştır. Anlamlılık p<0,05 düzeylerinde değerlendirilmiştir. Araştırmanın bulgularında gönderim ve kelime bağdaşıklığı kullanımında B1 ve B2 seviyeleri arasında anlamlı bir fark bulunurken eksiltili anlatım, değiştirim ve bağlama öğeleri kullanımında anlamlı bir farka rastlanmamıştır. Bağdaşıklık araçlarının en çoktan en aza doğru kelime bağdaşıklığı, eksiltili, bağlama öğeleri, gönderim öğesi, değiştirim olarak sıralandığı tespit edilmiştir. İncelemeden elde edilen diğer sonuçlarda ise gönderim öğelerinden; şahıs zamiri, dönüşlülük zamiri, işaret sıfatı işaret zamiri kullanımında anlamlı bir fark bulunmazken, ilgi zamiri kullanımında anlamlı bir fark vardır. Eksiltili anlatım unsurlarından cümlenin düşürülmesi ve eklerin düşürülmesinde anlamlı bir farka rastlanamazken ortak ögenin düşürülmesinde B1 ve B2 seviyeleri arasında anlamlı bir fark vardır. Değiştirim unsurlarından isme dayalı değiştirim eşit kullanıma sahipken fiile dayalı değiştirim ve cümleye dayalı değiştirimde anlamlı bir fark yoktur. Bağlama ögelerinden açıklama bildiren bağlama öğesinde anlamlı bir fark varken ekleyici, ayırt edici, zıtlık bildiren, zaman-sıralama bildiren, koşul bildiren, örneklendirici, sebep-sonuç ögelerinde anlamlı fark yoktur. Kelime bağdaşıklığında ise aynı kavram alanından, kelimenin tekrar, eş ya da yakın anlamlı, üst anlamlı kelime kullanımlarında seviyeler arası anlamlı bir fark bulunmazken genel anlamlı kelime kullanımında anlamlı bir fark tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi, Metindilbilim, Bağdaşıklık Araçları, Metin Türleri, Kurmaca Metinler

In this study, T.C. Within the scope of the GENÇDES project with the support of the Ministry of Culture, a statistically significant difference was sought by examining to what extent the cohesion tools used in the fictional texts prepared for teaching Turkish as a foreign language in B1-B2 level. Descriptive statistics such as frequency and percentage of the Data collected for the purposes of the research were used and analytical comparisons were made. Parametric statistics are used in quantitative data. Independent sample T test was used in the analysis of significant differences between two groups of variables that conform to the normal distribution. Significance was evaluated at p <0.05 levels. In the findings of the study, while there was a significant difference between the levels of B1 and B2 in the use of reference and word coherence, no significant difference was found in the use of subtractive expression, change and binding elements. It has been determined that cohesion tools are listed from most to the least, word cohesion, subtracted, linking items, sending item, replacement. In the other result of the research, there is no significant difference in the use of personal pronoun, the pronoun pronoun, the adjective pronoun, and the pronoun pronoun. While there is no meaningful difference in subtracting the sentence and suffixes from the subtle expressions, there is a significant difference between the levels of B1 and B2 in decreasing the common element. While the name-based change, which is one of the substitution elements, has equal use, there is no significant difference in verb-based change and sentence-based change. While there is a significant difference in the anchor item that gives explanation from the anchor items, there is no significant difference in the additive, distinguishing, contrasting, time-ranking, condition-telling, exemplary, cause-effect items. In word coherence, there was no significant difference between the levels of the same concept area in terms of repetition, synonym or near-meaning, high-meaning word use, while a significant difference was found in general meaningful word use. Keywords: Teaching Turkish As A Foreign Language, Text Linguistics, Cohesion Features, Text Types, Fictional Texts