Anadolu Selçuklu Devleti ticaret politikaları

Abstract

XI. yüzyılın ikinci yarısında Anadolu'da kurulan Anadolu Selçuklu Devleti, üç kıta arasında ticarî köprü konumunun tüm avantajlarından faydalanmasını bilmiştir. Doğu-batı ve kuzey-güney ticaret yollarının Anadolu'nun üzerinden geçmesi burayı adeta ticaretin merkezi durumuna getirmiştir. Bu durumun önemini kavrayan Selçuklu sultanları, Anadolu'da ticaretin gelişmesi için büyük çaba sarf etmişlerdir. Altyapı çalışmalarına önem vererek yollar, köprüler inşa ettirmişlerdir. Ülke içerisinde inşa edilen kervansaray ağı ve görevlendirilen muhafızlar ile emniyeti sağlanan ticarî faaliyetler, düşük gümrük vergisi ve devlet sigortası gibi yeni uygulamaları, çağının ilerisinde bir anlayışla Kıbrıs Haçlıları ve Venediklilerle yapılan ticaret antlaşmaları ile uluslararası bir boyut kazanmıştır. Ayrıca Anadolu topraklarında malları zarar gören tüccarların zararları Anadolu Selçuklu Devleti tarafından karşılanarak malları devlet güvencesi altına alınmıştır. Anadolu Selçuklularının bu istikrarlı politikasında coğrafî avantajlar kadar, hatta daha çok takip edilen siyasetlerin önemi reddedilemez. XIII. yüzyılda Selçuklu Türkiye'sinin sahip olduğu iktisadî zenginliğe ulaşmada Selçuklu Devleti sultanları ve idarecilerinin uyguladıkları bilinçli politikaların en önemli etken olduğu malumdur. Anahtar Kelimeler: Anadolu Selçuklu Devleti, Ticaret, Ticaret Politikaları, Kervansaray, Ticaret Antlaşmaları.

The Anatolian Seljuk State which was established in Anatolia in the second half of the 11th century, was able to benefit from all the advantages of the position of the commercial bridge between the three continents. The passing of the east-west and north-south trade routes over Anatolia made it a center of commerce. Realizing the importance of this situation, the Seljuk rulers made great efforts to develop trade in Anatolia. By giving importance to infrastructure studies, they built bridges. The caravanserai network built in the country and the commercial activites whose safety was ensured via guards have gained an international dimension with the understanding of the future through new applications such as low custom duties and state insurance and also the trade agreements with the Cypriot Crusaders and Venetians. In this stable politics of the Anatolian Seljuks, as far as geographic advantages even more the pursuit of politics can not be rejected. In the 13th century, conscious policies applied by the Seljuk rulers and administrators were the most important factors in reaching the economic richness that the Seljuk State had. Key Words: Anatolian Seljuk State, Trade, Trade Policies, Caravanserai, Trade Agreements.