Vakfiyelerine göre Kalecik ve Kalecik Keskini vakıfları

Abstract

Bu araştırma, Osmanlı döneminde Kalecik ve Kalecik Keskini kazâlarının, yanibugün Kırıkkale ilinin önemli bir kısmını kapsayan bölgenin sosyo - ekonomik hayatınıortaya koymayı hedeflemektedir. Bu bağlamda araştırma, adı geçen kazâlara aitvakfiyelerin detaylı birer tahlillerini içermektedir.Vakfiyeler, ait olduğu vakfın, kim tarafından, nerede, ne zaman, nasıl ve hangişartlarla kurulduğunun ayrıntılı bir biçimde yazılı olduğu vakıf senetleridir. Bubağlamda vakfiyeler; vakıfları ya da yerel tarihçiliği konu edinen araştırmacılar içinvazgeçilmez kaynaklardır. Bu araştırma vakfiyelerin kent tarihçiliğine ne tür bir katkısağlayabildiği hususunda da bir fikir vermeyi amaçlamaktadır.Bu bağlamda, çalışmada dinû-içtimaû hayatla ilişkili olarak; ibadet amacıyla,eğitim-öğretim amacıyla ve sadece hayır amacıyla kurulmuş vakıflar ele alınarakKırıkkale havalisindeki geçmişteki hayat standardı tespit edilmeye çalışılmıştır.Bu araştırmanın genel sonuçlarına göre, bölgede kurulan vakıfların yarısındanfazlasının cami ve mescitlere, beşte birinin mektep ve medreselere ve dörtte birinin dedua-cüz vakıflarına ait olduğu görülmektedir. Bu bağlamda, bölgede yaşamış vakıfkurucularının dinû vecibelerin yerine getirilebilmesi hususunda servetlerini Allahyolunda harcamayı bir yarış haline dönüştürdükleri sonucu ortaya çıkmaktadır. Buaraştırmanın ortaya çıkardığı diğer önemli bir bulgu, vakıf kurucularının servetlerininukud vakıfları kanalıyla ihtiyaç sahiplerine düşük faizlerle - ki slâm fıkıhçıları bufaizle borç para verme hususunu vakıf müessesesi dâhilinde caiz görmüşlerdir - borçpara vererek bir nevi tefeciliğin önünü kapatmışlar ve olası bir toplumsal bunalıma maniolmuşlardır. Son olarak, vakıf kurucularının cinsiyet bakımından büyük çoğunluğununerkek olduğu tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Kalecik, Keskin, Kırıkkale, vakıf müessesesi, dinû-içtimaûhayat

This research aims to present of Kalecik and Kalecik Keskini regions in theperiod of Ottoman, that is, today, the way of life socio-economic of region whichcomposes an important part of the Kırıkkale. In this respect, this research includes theanalyses as detailed the charter of waqfs which belong to regions, which were to bementioned above.The charter of waqfs which belong to a waqf, are the vouchers of waqf whichwere written in detail and which were established by whom, where, when, how and withwhich conditions. In this respect, the charter of waqfs; are the indispensable sources forresearchers who are obtained the waqfs or local history to their. This research aims togive an idea about the charter of waqfs provided what kind of contribution.In this respect, in this study, as related with the religious-social life; it was triedto determine the standard of life in the past of Kırkkale public with purpose of worship,with purpose of education and by discussing the waqfs which had been established onlywith purpose of charity.According to the general results of this research, it is seen that much than half ofthe waqfs which were estabhished in region belongs to mosque and small mosque, onein five waqfs belongs to school and theological school, and also one in forth waqfsbelongs to prayer-part waqfs. In this respect, it appears that the founders of waqf whohad lived before in this region turned to race of their fortunes spend to way of God inabout can be realized the religious service.An another important finding that it discovered of this research is that: thefounders of waqf prevent the usury in a sense and prevent the possible socialdepression by lending with low interest - The Islamic lawyers had approved thecondition of lend with interest in the presence of institution of waqf - to people whohave in need of it by means of moneys waqfs.Lastly, it is determined that the mojority of founders of waqf is the male fromthe point of sexuality.Keywords: Kalecik, Keskin, Kırıkkale, Institution of waqf, Religious-social life