5271 sayılı ceza muhakemesi kanunu kapsamında koruma tedbirlerinin usule göre uygulanmaması dolayısıyla doğan zararlar nedeniyle tazminat

Abstract

ÖZET Bilindiği üzere koruma tedbirleri, ceza yargılamasında zorunluluk halinde başvurulması gereken, kişilerin özgürlük alanını kısıtlayacak yasal ve geçici nitelikteki tedbirlerdir. Soruşturma ve kovuşturma aşamasında uygulanan koruma tedbirlerinde dikkat ve özenin gösterilmemesi nedeniyle karşılaşılabilecek aksaklıklar bireyleri mağdur konumuna getirebilecektir. Uygulanan koruma tedbirleri nedeniyle meydana gelen zararın aynen giderilmesinin pekte mümkün olmadığı ve bu nedenle ödenecek parasal bir tazminatın varlığı da dikkate alındığında oluşabilecek mağduriyetlerin boyutunun yadsınamaz olduğu ortadadır. Böylesi önemli bir alanda yazılmış "5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu Kapsamında Koruma Tedbirlerinin Usule Göre Uygulanmaması Dolayısıyla Doğan Zararlar Nedeniyle Tazminat" başlıklı tezimiz, konu bütünlüğünün dağılmaması açısından üç bölüm halinde yazılmıştır. Tezimizin birinci bölümde; koruma tedbiri kavramı ve özellikleri, tazminat kavramı ve tazminatın tarihsel gelişimi anlatılacak, ikinci bölümde; 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu uyarınca tazminata konu olabilecek; yakalama, gözaltı, tutuklama, arama ve elkoyma gibi koruma tedbirlerinin tanım ve genel özelliklerinden bahsedilecek ve son bölüm de ise; tezimizin asıl konusunu oluşturan koruma tedbirleri nedeniyle tazminata ilişkin olarak tazminat talep edilebilecek haller, ödenen tazminat dolayısıyla devletin rücu hakkı, tazminat isteminin koşulları, usulü ve hesaplanması, tazminat talep edemeyecek kişiler, tazminatın geri alınması konularından bahsedilecektir. Sonuç kısmında ise; konunun önemi ve uygulamada yaşanan aksaklıklar vurgulanacaktır. Anahtar Kelimeler: Koruma Tedbiri, Tazminat, Rücu, Soruşturma, Kovuşturma

ABSTRACT As it is known, protection measures are those with legal and temporary nature, which need to be applied in cases of necessity throughout the criminal procedure. The setbacks that may be encountered due to not showing the caution and attention required in the protection measures being applied at the investigation and prosecution stages may victimize the individuals. Since it is almost impossible to indemnify in kind any damage that may be caused due to the protection measures applied, and in consideration of the monetary compensation being applicable to such cases, it is evident that the impact of such victimization is undeniably severe. Our thesis, titled "Compensation for Damages incurred due to Improper Application of the Protection Measures within the Scope of the Criminal Procedure Law No. 5271", drawn up on such an important field, has been written down in three parts so as not to impair the integrity of its subject matter. While the protective measure concept and the aspects thereof, and the compensation concept and the historical background shall be described in the first part, the second part shall be devoted the definitions and general aspects of the protection measures that may be subject to compensation under the Criminal Procedure Law No. 5271, such as apprehension, detention, arrest, warrant, and seizure, and the last part of our thesis shall consist of the conditions where compensation may be demanded due to the protection measures applied, the state's right of recourse due to such compensation paid, conditions and manner of demanding such compensation, and its calculation, the persons who may not demand such compensation, and reclamation of such compensation that altogether constitute the subject matter of our thesis. In the conclusion part, the importance of the issue, as well as the setbacks that are encountered in practice shall be emphasized. Keywords: Protection Measure, Compensation, Recourse, Investigation, Prosecution