1982 Anayasasında adil yargılanma hakkı

Abstract

Hazırlamış olduğumuz tezin konusunu, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 6. maddesinde ve Anayasamızda yerini bulan adil yargılanma hakkı, adil yargılanma hakkının unsurları ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları oluşturmaktadır.Tezimizin amacı, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 6. Maddesinde ve Anayasamızda ifade edilen adil yargılanma hakkının kapsamının ne olduğunun, bu hakkın unsurlarının nelerden ibaret olduğunun ve adil yargılanma hakkının Türk hukukunda nasıl korunduğunun ortaya konulmasıdır.Bilindiği üzere adil yargılanma hakkı en temel insan haklarından birisini oluşturmaktadır. Adil yargılanma hakkı, Magna Carta' dan başlayarak bugüne kadar sürekli gelişmiş ve en düzenli halini AİHS'de bulmuştur. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 6. Maddesi tamamıyla adil yargılanma hakkına ve bu hakkın unsurlarına ayrılmıştır. Söz konusu maddede adil yargılanma hakkının kapsamına nelerin dahil olduğu teker teker sayılarak hepsi koruma altına alınmıştır. Yalnızca bununla kalınmamış, AİHS'ne getirilen ek protokollerle bu koruma geliştirilmiş ve geliştirilmeye de devam edilmektedir.Adil yargılanma hakkı, sadece cezai uyuşmazlıklarda değil, medeni hak ve yükümlülüklerle ilgili uyuşmazlıklarda da uygulanabilen bir haktır. Bu nedenle de hem hukuk davalarında hem de ceza davalarında uygulanan ve adil yargılanma hakkının unsurlarını içeren çeşitli düzenlemeler hem Hukuk Muhakemeleri Kanunumuzda hem de Ceza Muhakemesi Kanunumuzda bulunmaktadır.Hazırlamış olduğumuz tezde ilk önce adil yargılanma hakkını kavramsal açıdan inceledik, doktrinde bu hakka ilişkin oluşmuş olan görüşlere yer verdik. Daha sonra günümüze ışık tutması acısından adil yargılanma hakkının hem Türk hukukundaki hem de batıdaki tarihsel gelişimini ortaya koymaya çalıştık. Tezin ikinci bölümünde ise 1982 Anayasası ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi bağlamında adil yargılanma hakkını inceledik. Burada adil yargılanma hakkının unsurlarını teker teker açıkladık. Tezin üçüncü bölümünde de Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ışığında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Türkiye aleyhine vermiş olduğu kararları inceleyip adil yargılanma hakkı açısından açıklamaya çalıştık.Biz bu çalışmamızda sadece adli yargılanma hakkının teorik olarak ortaya koymadık, aynı zamanda iç hukukumuzdaki aksaklıklara ışık tutabilmek amacıyla AİHM kararları ışığında bu hakkı inceledik.

The subject of our thesis is , the right to a fair trial that is replaced in the 6th item of the European Human Rights Agreement and in our Constitution, the elements of the right to a fair trial and the judgements of The European Court of Human Rights.The purpose of our thesis is to display the content of the right to a fair trial which is implied in 6th item of the European Human Rights Agreement and in our Constitution, what are the elements of this right and how the right to a fair trial is protected in the Turkish law.As it is known , the right to a fair trial is one of the most basic human rights. The right to a fair trial ,starting from Magna Carta, it has been developing regularly until now and it has taken its best version in The European Human Rights Agreement. The 6th item of the European Human Rights Agreement only includes the right to a fair trial and its elements . In this item,the content of the right to a fair trial is listed one by one and protected.This protection has also been developed with the supplementary protocols that are included in theEuropean Human Rights Agreement and continuing to be developed.The right to a fair trial, can be applied not only in criminal disputes but also in disputes about civil rights and commitments. Therefore; various regulations, containing the elements of the right to a fair trial and practising in civil action and criminal action, are applied both in Civil Procedure Code and Criminal Procedure Code.In our thesis first of all ; We have reviewed the right to fair trial as a conceptual standpoint ,in doctrine we have adverted the views of this right. Then, we have tried to put the historical development of the right to a fair trial both in Turkish Law and Western in order to light present. In the second section, we have adverted the 1982 Constitution and the right to a fair trial based on European Human Rights Agreement.We have clarified the elements of the right to a fair trial one by one. In the third section, by observing the decisions that the The European Court of Human Rights have given aganist Turkey in the light of European Human Rights Agreement ,we have tried to explain them in terms of the light to a fair trial.In this study, we have reserved the right to a fair trial not only by theoretical, we have also observed this right in order to light the troubles in our domestic law in the light of the decisions of The European Court of Human Rights.