Gelişmekte olan ülkelerde cari açık problemi ve yönetimi: Türkiye örneği (1990-2018)

Abstract

Bu çalışmanın amacı gelişmekte olan ülkelerde ve özellikle Türkiye'de cari işlemler açığına neden olan faktörlerin belirlenmesidir. İktisat literatüründe cari açığı etkileyen faktörlerle alakalı çok farklı görüşler bulunmaktadır. Bu görüşler ışığında 1990 -2018 döneminde gelişmekte olan ülkelerde ve Türkiye'de cari açık probleminin izlediği süreç ve uygulanan politikalar ele alınmıştır. Bu süreçlerin değerlendirilmesi sonucu üçer aylık veriler kullanılarak Türkiye'de cari açığın nedeni olduğu düşünülen bütçe açığı, reel döviz kuru, reel faiz oranı, krizler ve ekonomik büyüme oranına dair birim kök testleri, gecikme uzunluğunun tespiti, Johansen eş bütünleşme testi ve VAR Granger Nedensellik testi yapılmıştır. Ampirik çalışma sonucunda ele alınan dönemde reel faiz oranı, büyüme oranı ve krizlerin cari açığın nedeni olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

The aim of this study is to determine factors causing current account deficit in developing countries and especially in Turkey. There has been too many different opinions regarding factors affecting current deficit in Economics. Processes of current deficit problems and implemented policies between 1990-2018 in developing countries and in Turkey have been discussed in the view of these opinions. As a result of evaluating these processes; unit root tests, lag length determination, Johansen's Cointegration tests and VAR Granger Causality tests have been implemented to budgetary deficit, real exchange rates, real interest rates, economic crisis and economic growth rates which are considered as the reasons for current account deficit in Turkey using 3-month period data. In the result of this empirical study, it has been concluded that real interest rate, growth rate and economic crisis result in current account deficit for the period analysed.