1980-2001 yılları arasında Türkiye'de sermaye hareketlerinin serbestleşmesi

Abstract

Türkiye'nin ekonomi tarihinde, 1980, 1989 ve 2001 yılları, dönüşüm yıllarıdır. Açık ekonomiye geçiş süreci 1980'de başlamış; 1989'da belirginleşmiş ve 2001'de sancılı olarak meyvelerini vermiştir. İthal ikameci politikalar, 1980 öncesi yaşanan enflasyonist baskılar ve cari açıkla mücadele için geleneksel bir formül olmuştur. Fakat bu politikalar, 1990'lı yıllarda ortaya çıkacak olan kriz atmosferini engelleyememiştir. 2001 Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı ise, krizlerden bu yana edinilen tecrübelerin uygulamaya geçiş noktası olmuştur. Türkiye'de sermaye hareketlerinin serbestleşme sürecinde, 1980-1989 arasında içe dönük hareketlilikte artış devam ederken, dışarıya giden sermayede ciddi bir değişim yaşanmamıştır. Fakat, 1989'da Türk Lirası'nın konvertibilitesi yurtdışına giden yerli sermaye miktarında artışa sebep olmuştur. Ekonomik büyümenin, hâlâ dış kaynaklı yatırımcı sayesinde belli bir seviyede tutulduğu Türkiye ekonomisinde, câri açığı kapatma çalışmaları bir bakıma anlamsızlaşmaktadır. Zira, üretim ve ihracatta bir artış gözlenmediği sürece, ithal edilen sermaye bağlamında câri açığı düşürmenin, ekonomik büyümeyi yavaşlatacağı muhakkaktır.

In the economical background of Turkey, the years 1980, 1989 and 2001 are the economical transformation sessions. The transition to open economy process started in 1980, clarified in 1989 and gave the painful output in 2001. The import substitution policies have become a conventional recipe to prevent inflationary pressure and current deficit before 1980. However, those policies could not curtail the crisis circumstance which would arise in 1990s. In case the 2001 Transition to the Strong Economic Program has been the transition point of application, the gained experiences since crisis. In the liberalization process of capital mobility in Turkey, the movement of inward mobility has increased, as soon as the outward mobility has not increased between the years 1980-1989. However, in 1989, the convertibility of Lira had caused the increasing of outward capital mobility. It is still in a circumstance which is substantiating the economic growth by external investors on a large scale, in a way it has begun insignificant that trying to lower the current deficit. Inasmuch as, unless the condition of during in a non-increasing export; it is unquestioned that it will decelerate the economic growth by decreasing current deficit within the context of capital inflow.