Türkçe ve Matematik Öğretim Programlarının Değer Tabanlı Program Değerlendirme Modeline Göre İncelenmesi

Abstract

Bu araştırmada, ortaokul yedinci sınıf Türkçe ve matematik programları çevre-girdi-süreç-ürün değerlendirme modeli (CIPP) ile öğrenci, öğretmen ve müfettiş görüşlerine başvurularak değerlendirilmiştir. Karma yöntemin kullanıldığı araştırmada yakınsayan paralel desen modeli kullanılmıştır. Araştırmada, öğrenci değerlerini ölçmek amacıyla sosyo-düzey belirleme ölçeği, geleneksel değerler ölçeği, demokratik değerler ölçeği, çalışma-iş değerleri ölçeği, bilimsel değerler ölçeği ve temel değerler ölçeği ile öğretmen değerlerini ölçmek amacıyla Schwartz Değerler Ölçeği'nden yararlanılmıştır. Türkçe ve matematik derslerinin öğrenme ortamları ve öğrenme öğretme süreçlerinde taşıdığı değerleri belirlemek amacıyla araştırmacı tarafından ders gözlem formları geliştirilmiştir. Çevre ve süreç değerlendirme boyutlarında öğretmen ve müfettişlerin görüşlerini ortaya koymak amacıyla araştırmacı tarafından son olarak görüşme formları geliştirilmiştir. Araştırma, Kırıkkale il merkezinde bulunan toplam yirmi altı okulda gerçekleştirilmiş. Araştırmaya üç yüz öğrenci, elli dört Türkçe ve kırk dokuz matematik öğretmeni ile dört müfettiş katılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen nicel bulgular SPSS paket programı ile ve nitel bulgular QSR NVİVO paket programları kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma bulgularına bağlı olarak aşağıdaki sonuçlar elde edilmiştir. 1.Ortaokul yedinci sınıf öğrencilerinin sosyo-ekonomik düzeyleri geleneksel değerlere, demokratik değerlere, çalışma-iş değerlerine, bilimsel değerlere ve temel değerlere ulaşma düzeylerinde anlamlı farklılık oluşturmaktadır. 2.Ortaokul yedinci sınıf öğrencilerinin geleneksel değerlere, demokratik değerlere, çalışma-iş değerlerine, bilimsel değerlere ve temel değerlere ulaşma düzeyleri cinsiyete göre farklılık göstermektedir. 3.Ortaokul yedinci sınıf Türkçe ve matematik öğretmenlerinin branşları değerlerinde farklılığa neden olmamaktadır. 4.Ortaokul yedinci sınıf Türkçe ve matematik öğretmenlerinin yardımseverlik değerini en çok yordayan değerler geleneksellik, uyum, güvenlik ve öz denetim değerleridir. 5.Türkçe ve matematik derslerinin yapıldığı öğrenme ortamları ve öğrenme-öğretme süreçlerindeki temel değerler sınıf düzeni ve temizlik; sorumluluk, saygı ve samimiyettir. 6.Ortaokul yedinci sınıf Türkçe ve matematik dersi öğretmenlerinin ve Türkçe ve matematik dersi müfettişlerinin çevre (bağlam) ve süreç boyutlarına etki eden değerleri birbirini destekler niteliktedir. Anahtar Sözcükler: Değer, değer tabanlı program değerlendirme, Türkçe programı, matematik programı.

In the present study, secondary school Turkish Language and mathematics curriculums were evaluated according to context-input-process-product evaluation model (CIPP) and opinions of students, teachers and inspectors. Employing the mixed model, the study was constructed in converging parallel design. In the current study, socio-economic status determination scale, traditional values scale, democratic values scale, professional-work values scale, scientific values scale and basic values scale were used to evaluate the students' values and Schwartz Values Scale was used to evaluate the teachers' values. In order to determine the values of Turkish Language and Mathematics teachers in learning environments and learning teaching processes, class observation forms were developed by the researcher. Finally, interview forms were developed to elicit the teachers' and inspectors' opinions in the dimensions of context and process evaluation. The study was conducted in totally 26 schools in the city of Kırıkkale. The participants of the study are 300 students, 54 Turkish Language teachers and 49 mathematics teachers and 4 inspectors. The quantitative data collected in the study were analyzed through SPSS program package and qualitative data were analyzed by using QSR NVİVO program package. Based on the findings of the study, the following results were obtained. 1.The secondary school seventh graders' socio-economic status does not lead to significant differences in the extent to which traditional values, professional-work values, democratic values, scientific values and basic values have been achieved by the secondary school seventh graders. 2.The secondary school seventh graders' extent of achieving traditional values, democratic values, professional-work values, scientific values and basic values does not vary significantly depending on gender. 3.The branches of the secondary school Turkish Language and mathematics teachers cause significant differences in their values. 4.The values most strongly predicting the secondary school seventh grade Turkish Language and mathematics teachers' altruism value are conventionalism, compliance, security and self-control. 5.The basic values in learning environments where Turkish and mathematics courses are taught and learning-teaching processes are orderly and clean classroom, responsibility, respect and sincerity. 6.The values of the inspectors of secondary school seventh grade Turkish Language and mathematics courses affecting their context and process values are reinforcing each other. Keywords: Value, Value-based Program Evaluation Model, Turkish Language Curriculum, Mathematics Curriculum.