Türkiye'de bölgesel büyümenin kaynakları

Abstract

Bölgesel kalkınma ile ekonomik büyüme arasında iki yönlü, birbirini besleyen bir ilişki süreci söz konusudur. Ayrıca bölgesel kaynakların tam ve etkin kullanımı ile ekonomik büyümenin gerçekleşmesi toplumun iktisadi refahını arttırmak adına önemli bir zorunluluktur. Bu süreç sonunda, bölgelerin kalkınması ve bölgesel dengesizliklerin giderilmesi temel ekonomi politik amaçlardan birisini oluşturur. Bu amaçla makroekonomik politikalar yanında, uygun bölgesel sürdürülebilir ekonomi politikaları da tasarlanıp uygulanmalıdır. Bu politikaların oluşturulması ise bölgesel kaynaklar ile ekonomik büyüme arasında bulunan ilişki parametrelerinin ekonometrik analizi yapılarak mümkün kılınmaktadır. Yapılan ekonometrik analiz ile bölgesel kalkınma politikalarının tasarlanması için fikirler üretilmektedir. Bu amaçla çalışmamızda, her bir bölgenin ekonomik kaynakları ile büyüme oranları arasındaki ilişkisi analiz edilmektedir. Analiz temeli olarak, İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması Düzey 2 seçilmiş, 2005-2013 yılları arasında 26 bölgenin iktisadi kaynak verileri incelenmiştir. Çalışmamızda, her bölgenin sahip olduğu kaynakların farklı olduğu ve bu kaynakların ekonomik büyüme üzerinde ki etkilerinin değişkenlik gösterdiği görülmüştür. Yapılan analiz ile belirlenen dönemde, bazı iktisadi kaynakların bölgelerarası farklılığı gidermede çok büyük etkilerinin olmadığı ve bu nedenle ekonomik büyümeyi arttıracak nitelikte yarar sağlamadıkları sonucuna ulaşılmıştır. Öte yandan devletin ve kalkınma kuruluşlarının bölgesel kalkınma ve bölgelerarası dengesizliği gidererek, ekonomik büyümeyi gerçekleştirmek adına yaptığı politika ve projelerde özellikle yatırım, istihdam ve ihracat kaynaklarının üzerinde durması gerekmektedir. Anahtar Kelimeler: Bölgesel Kalkınma, Bölgesel Büyüme, Bölgesel Dengesizlikler, Bölgesel Kaynaklar, Panel Veri Analizi

There is a two-way self-feeding relationship process between economic development and economic growth. Furthermore, to increase the welfare of the society, full and efficient use of regional resources is a must. One of the basic economic policy goals is to ensure regional development and minimize regional imbalances. To this end, in addition to macroeconomic policies, regional sustainable economic policies must also be designed and implemented. To be able to design those policies we must have the knowledge about the parameters of the relationship between regional resources and economic growth. Econometric modelling provides us with ideas for designing regional economic development policies. Therefore, this study analyzes the link between regional economic growth and its sources. We base our analysis on the Nomenclature of Territorial Units for Statistics, Level 2, and investigate economic resources data of the 26 regions for 2005-2013 period. In this study we find that there are considerable differences in the regional resources and the effects of those resources on economic growth vary significantly. Moreover, some of the so-called sources of economic growth has in fact insignificant effect on economic growth. On the other hand, government and regional institutions growth and development related policies, and in this respect, investment, employment and exports emerge as the most important growth pushers. Keywords: Regional Development, Regional Growth, Regional Imbalances, Regional Resources, Panel Data Analysis.