Balzac'ın 'Eugenié Grandet' adlı romanının Türkçe çevirilerinin karşılaştırılması: T.Yücel'in ve S. Atayman'ın çevirileri üzerine eleştirel bir çalışma

Abstract

Bu çalışmada, Balzac'ın romanı ?Eugénie Grandet? adlı yapıtın Tahsin Yücel ve Semih Atayman tarafından Türkçeye kazandırılan iki farklı çevirisinin karşılaştırılması eleştirel bir bakışla işlenmiştir. Kaynak dil Fransızcadan hedef dil Türkçeye aktarılışı sırasında doğan anlamsal, sözdizimsel ve biçimsel ayrımların çözümlemesi yapılmıştır.Metin çevirilerinin karşılaştırılmasında, dilin özelliklerinin yanı sıra kültür, çağın gelenekleri gibi dil dışı etmenler de göz önünde bulundurulmuştur. Bu çerçevede, çevirinin gerektirdiği aşamalar, günümüze kadar çevirinin geçtiği süreçler üzerinde de durulmuştur. Ayrıca çevirinin ne olduğu, çeviri ediminin nasıl işlediği bu alanda yapılan çeşitli tanımlamalar ve tespitler doğrultusunda irdelenmiştir. Bununla birlikte, çeviri sürecinin daha somut bir biçimde anlaşılması için yapıtların nitelikli çevirmenlerce yapıldığı göz önünde bulundurulmuş; dil, içerik ve biçim bakımından ?bir yazınsal çeviri?nin ne denli zor bir uğraşı olduğu ve klasik romanların daha iyi bir çeviriyle okurun beğeni düzeylerini nasıl yükseltilebileceği konusunda yorumlamalar getirilmiştir. Bunu yaparken, çevirmenlerin bir yazın metnini nasıl değerlendirdikleri ve çeviri eylemine nasıl yaklaştıklarına değinilmiştir.Bu çalışmayla, çevirmenin kültürel birikiminin, kaynak dil ve hedef dildeki hâkimiyetinin, aynı zamanda kaynak eseri özümseyebilmesinin genellikle yapılan çeviriye yansıdığı; bu nedenle de çevirilerin çevirmenlere göre her zaman farklılıklar doğurabileceği savı üzerinde durulmuştur.

In this study, The comparison of Balzac?s novel, ?Eugénie Grandet? `s two different translations, which are given to Turkish Language by Tahsin YÜCEL and Semih ATAYMAN, have been emphasized from a critical point of view. Semantic and syntactic distinctions arising in translation from source language ?French? to target language ?Turkish? are analysed.In comparison of the translations, not only linguistic factors but also non-linguistic factors have been born in mind. In this context, both the stages as required in the translation and the process of the translation until today have been stressed. In addition, ?what the translation is? and ?how the act of translation is commited? have been discussed in the light of various definitions and determinations made in this field. For comprehending the process of the translation concretely, It is taken into consideration that the works have been translated by well- qualified translators. The interpretations have been brought on the topic how ?a true literary translation? is a difficult pursuit in terms of language, content and style and; how the levels of appreciation of the readers can be upgraded with better translations of the classical novels. In doing so, it is valued how the translators evaluate the text and they approach the act of translation.With this study, It is focused on the argument that the cultural accumulation of the translator, translators? knowledge on source language and target language and also translator?s ability to absorb the text generally reflect on the translation so differences in translations can arise because of the translators? such distinctions.