Türk hümanizmi bağlamında Mavi Anadoluculuk hareketi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Mavi Anadoluculuk Hareketi'ni Türk Hümanizmi bağlamında incelemek ve elde edilen veriler doğrultusunda sonuçlara ulaşmaktır. Bunun için öncelikle Türkiye'de hümanizmin gelişim süreci ve bunun Türk Hümanizmi düşüncesine evrilişi üzerinde durulmuştur. Daha sonra Mavi Anadoluculuk Hareketi edebî, düşünsel ve kültürel yönleriyle ele alınmıştır. Türk Hümanizmi ve Mavi Anadoluculuk Hareketi ile ortaya konan düşünceler, öne çıkan isimler ve eserler konu bütünlüğü oluşturacak şekilde tasnif edilmiş, incelenmiş ve tespitlerde bulunulmuştur. Mavi Anadoluculuk Hareketi, Anadolu'yu tarihî, coğrafi ve kültürel anlamda merkezine alan ve yeniden oluşturulmak istenen Türk kimliğinin tanımlanmasına yönelik farklı çözüm önerileri sunan bir oluşumdur. Mavi Anadolucular, hümanizm düşüncesiyle birlikte Anadolu'nun köklü geçmişinden ve mirasından yola çıkarak daha ileri bir ideale yani insanlığa hizmet etmek istemişlerdir. Mavi Anadolucular, hümanizmin insanı önceleyen akıl, bilim ve sanat ışığında ilerlemeyi ön gören öğretileri üzerinde durmuşlar ve toplumsal bir bilinç oluşturmayı hedeflemişlerdir. Bu hedefleri doğrultusunda Türk milletinin kendi köklü tarihi ve zengin kültürel değerleriyle beslenen yeni bir uygarlık tasarlamışlardır. Türk toplumunun gelişmişlik düzeyini yükseltmek için köklü bir zihinsel dönüşüm gerçekleştirmek istemişlerdir. Bu anlamda çağdaş uygarlıklar seviyesine ulaşmak ülküsüyle edebî ve kültürel çalışmalar yürütmüşlerdir. İleri sürdükleri özgün fikirlerle Türk düşünce, kültür ve edebiyat tarihinde yer edinmişlerdir. Anahtar Kelimeler: Türk modernleşmesi, Anadoluculuk, Mavi Anadoluculuk Hareketi, Türk Hümanizmi, uygarlık, kültür

The aim of this study is to analyze the Blue Anatolian Movement in the context of Turkish Humanism and to reach the results in line with the data obtained. For this, firstly focused on the development of humanism in Turkey and its evolation in to the Turkish Humanism. Then the Blue Anatolian Movement has been handled in terms of literary, intellectual and cultural aspects. The thoughts, prominent names and works put forward by Turkish Humanism and the Blue Anatolian Movement have been classified, analyzed and determined. The Blue Anatolian Movement is a formation that puts Anatolia at the center of its historical, geographical and cultural sense and offers different solutions for the definition of Turkish identity that is desired to be reconstructed. The Blue Anatolianists wanted to serve a more advanced ideal, namely humanity, based on the deep-rooted history and heritage of Anatolia Along with the idea of humanism. The Blue Anatolianists were emphasized on humanism teachings, which foresaws progress in the light of reason, science and art. They also aimed to create a social consciousness. In line with these aims, they have designed a new civilization that is nourished by the deep rooted history and rich cultural values of the Turkish nation. They wanted to make a radical transformation to raise the level of development of Turkish society. In this sense, they carried out literary and cultural studies with the ideal of reaching the level of modern civilizations. With their original ideas, they have taken a place in the history of Turkish thought, culture and literature. Key Words: Turkish modernization, Anadoluculuk, Mavi Anadoluculuk Movement, Turkish Humanism, civilization, culture