Babacan (paternalist) liderlik davranışının örgütsel özdeşleşme üzerindeki etkisinde çalışanların işe tutkunluk düzeylerinin aracılık rolü: Kamu ve özel sektör karşılaştırmalı bir analiz

Abstract

Bu çalışmada, algılanan paternalist liderlik davranışı ve yardımsever, ahlaki ve otoriter liderlik alt boyutları ile çalışanların örgütsel özdeşleşme düzeyleri arasındaki etki ve bu etkide çalışanların işe tutkunluk düzeylerinin aracılık rolü incelenmektedir. Bu kapsamda; öncelikle paternalist liderlik, örgütsel özdeşleşme ve işe tutkunluk konusunda oluşturulan kavramsal ve kuramsal çerçeve ile değişkenler arası ilişkileri açıklamak üzere, çalışmanın dayandırıldığı kuramlar bağlamında oluşturulan hipotezler sunulmaktadır. Ardından, araştırma kapsamında gerçekleştirilen anket uygulamasına ilişkin araştırma yöntemine ve uygulanan analizler sonucu elde edilen bulgu ve sonuçlara yer verilmektedir. Araştırmanın örneklemi, yüz yüze anket yöntemi ile ulaşılan, Kırşehir ilinde kamu sektöründen 518 çalışan ve özel sektörden 514 çalışan olmak üzere toplam 1032 çalışandan oluşmaktadır. Anket formunda likert tipi ölçek kullanılmış, araştırma modeli olarak ise yapısal eşitlik modeli (YEM) tercih edilmiştir. Verilerin analizi için SPSS 22.0 paket programı ve AMOS 24 YEM programı birlikte kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular, geliştirilen tüm ana hipotezlerin desteklendiğini göstermiştir. Alt hipotezlere ilişkin bulgulara göre ise, genel örneklem grubu, kamu sektörü örneklem grubu ve özel sektör örneklem grubunda bazı farklılıklar tespit edilmiştir. Bununla birlikte paternalist liderliğin otoriter liderlik alt boyutu ile kurulan alt hipotezlerin hiçbir örneklem grubunda desteklenmediği bulunmuştur. Alt boyutlarla aracılık etkilerine bakıldığında, paternalist liderliğin yardımsever liderlik alt boyutunun örgütsel özdeşleşme üzerinde pozitif yönlü ve istatistiksel olarak anlamlı bir etkisinin bulunduğu, işe tutkunluğun bu etkide tam aracılık rolünün olduğu, aynı zamanda paternalist liderliğin ahlaki liderlik alt boyutunun da örgütsel özdeşleşme üzerinde pozitif yönlü ve istatistiksel olarak anlamlı bir etkisinin bulunduğu, fakat işe tutkunluğun bu etkide kısmi aracılık rolünün olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte paternalist liderliğin otoriter liderlik alt boyutunun örgütsel özdeşleşme üzerinde anlamlı bir etkisinin bulunmaması sebebiyle işe tutkunluğun aracılık rolünün incelenemeyeceği sonucuna ulaşılmıştır. Anahtar Kelimeler: Paternalist Liderlik, Örgütsel Özdeşleşme, İşe Tutkunluk, Yapısal Eşitlik Modeli.

This study examines the influence of perceived paternalist leadership behavior on the level of organizational identification of employees with benevolent, ethical and authoritarian leadership subdivisions, and in this effect the mediator role of employees' levels of work engagement. In this context; firstly, hypotheses created in the context of theories based on the study are presented in order to explain the relations between variables with the conceptual and theoretical framework formed about for paternalist leadership, organizational identification and work engagement. Then, the research methodology of the survey conducted within the scope of the research and the findings and results obtained as a result of the analyzes performed are included. The sample of the study consists of 1032 employees, 518 employees from the public sector and 514 from the private sector in the province of Kırşehir, who were reached through the face-to-face survey method. Likert type scale was used in the questionnaire form and structural equality model (SEM) was chosen as the research model. For the analysis of the data, the SPSS 22.0 package program and AMOS 24 SEM program were used together. The findings of the study showed that all the main hypotheses developed were supported. According to the findings of the sub-hypotheses, some differences were found in the general sample group, the public sector sample group and the private sector sample group. In addition to this, it was found that the sub-hypotheses of paternalist leadership created with the sub-dimension of authoritarian leadership were not supported in any sample group. When the mediation effects of the sub-dimensions were examined, it was found that the sub-dimension of the benevolent leadership of the paternalist leadership has a positive and statistically significant effect on organizational identification, and the work engagement has a fully mediator role in this effect. It was also found that the moral leadership subdimension of the paternalist leadership has a positive and statistically meaningful effect on organizational identification, but that work engagement has partly mediator role in this effect. However, it was concluded that the role of mediation of work engagement can not be examined because the paternalist leadership's authoritarian leadership subdimension does not have a meaningful effect on the organizational identification. Key Words: Paternalist Leadership, Organizational Identification, Work Engagement, Structural Equation Model.