Farklı metotlarla aktive edilen irrigasyon solüsyonlarının smear tabaka, dentin mineral içeriği, dentin debris uzaklaştırma ve bağlanma dayanımına etkisinin incelenmesi

Abstract

İrrigasyon solüsyonlarının kök kanallarındaki etkinliğini artırmak amacıyla farklı irrigasyon teknikleri kullanılmaktadır. Bu çalışmanın amacı farklı metotlarla aktive edilen irrigasyon solüsyonlarının smear tabaka, dentin mineral içeriği, dentin debris uzaklaştırma ve bağlanma dayanımına etkisini incelemekti. Çalışmada 192 adet çekilmiş tek köklü ön grup insan dişi kullanıldı. Çalışma boyunda kök kanalları genişletildikten sonra tüm dişler farklı irrigasyon aktivasyon metotlarına göre 8 gruba ayrıldı. 1. Grupta distile su, diğer gruplarda %2.5 NaOCl ve %17 EDTA irrigasyon solüsyonları kök kanallarına uygulandı. 2. Grup: Manuel irrigasyon, 3. Grup: Pasif ultrasonik irrigasyon, 4. Grup: EndoVac irrigasyon sistemi, 5. Grup: GaAlAs Diyot lazer (Cheese?, Gigaa, China), 6. Grup: Nd:YAG lazer (Fidelis, Fotona, Ljubljana-Slovenia), 7. Grup: Er:YAG lazer (Fidelis, Fotona, Ljubljana-Slovenia), 8. Grup: Er:YAG lazerle (LightWalker, Fotona, Ljubljana-Slovenia) birlikte Foton İndüklenmiş Fotoakustik Dalgalanma (PIPS?) tekniği olacak şekilde belirlendi. İrrigasyon prosedürlerini takiben, kökler longitudinal olarak ikiye ayrıldı ve smear tabakasının varlığı ×1,000 büyütmede elde edilen görüntüler üzerinde kökün üç ayrı bölgesinde değerlendirildi. Aynı örneklerde dentinin kimyasal içeriğinde meydana getirdiği değişiklikleri değerlendirmek amacıyla SEM-EDX yöntemi kullanıldı. Standardize kök kanallarında açılan oluklardaki dentin debris uzaklaştırma etkinliğini değerlendirmek için deneysel kök kanal modeli kullanıldı. İrrigasyon prosedürünü takiben oluklar fotoğraflandı ve kök kanalında kalan debris miktarları skorlandı. Bağlanma dayanımını değerlendirmek için push out testi kullanıldı. Fiber postların kök kanal dentinine simantasyonunda adeziv rezin siman (Panavia F 2.0) kullanıldı. Kesme makinası kullanılarak kalınlıkları yaklaşık 1,00 ± 0,05 mm olacak şekilde tüm dişlerden 6?şar kesit alındı her gruptan 24 adet örnek elde edildi. Disklere, universal test cihazında 0,5 mm/dk hız ile kuvvet uygulanarak elde edilen veriler Megapaskal (MPa) olarak hesaplandı. Kopma tipleri adeziv, koheziv ve mix olarak sınıflandırıldı. Smear tabakası varlığı Kruskall-Wallis ve Mann-Whitney U testi kullanılarak değerlendirildi. En yoğun smear tabakası Grup 1?de gözlendi ve diğer gruplarla arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p<0,05). En az smear tabakası Grup 8?de gözlendi ve Grup 1; Grup 2 ve Grup 5?le arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p<0,05). Ayrıca Grup 2 ile Grup 5 ve Grup 6 arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunamadı (p>0,05). Tüm deneysel irrigasyon teknikleri smear tabakasını koronal ve orta bölgelerde apikal bölgelerden daha iyi uzaklaştırdı. SEM-EDX analizi MANOVA ve Tahmane T2 çoklu karşılaştırma testi kullanılarak değerlendirildi. Diyot lazer uygulanan grupta ağırlıkça Ca yüzdesinin arttığı P ve Ca/P yüzdesinin azaldığı belirlendi. Diğer grupların Ca/P yüzdeleri arasında istatistiksel olarak fark olmadığı belirlendi (p <0,05). Debris uzaklaştırma etkinliği; Kruskal-Wallis ve Mann-Whitney U testi kullanılarak değerlendirildi (?=0,05). Sonuçlar incelendiğinde; Grup 1, diğer gruplara göre daha yüksek debris skorlarına sahipken; Grup 3?ün en düşük skorlara sahip olduğu ve Grup 2, 5 ve 6?ya göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha iyi debris uzaklaştırma etkinliğine sahip olduğu belirlendi. Dentin debris uzaklaştırma etkinliği açısından Grup 1 ve Grup 3 dışındaki diğer tüm gruplar arasında istatistiksel olarak fark bulunmamaktadır (p>0,05). Push out bağlanma testi sonucunda elde edilen veriler (MPa) iki yönlü varyans analizi ve the Tamhane T2 çoklu karşılaştırma testi kullanılarak değerlendirildi. Grup 8, diğer gruplara göre en yüksek bağlanma dayanımı gösterdi ve en düşük bağlanma dayanımı Grup 1?de gözlendi. Diğer gruplar arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı değildi (p>0,05). Bu çalışmanın sınırları içerisinde, Ultrasonik, EndoVac, Nd:YAG Lazer, Er:YAG Lazer ve PIPS teknikleri ile irrigasyon solüsyonlarının aktivasyonu smear tabakasının ve dentin debrisinin uzaklaştırılmasında etkin yöntemlerdir. Smear tabakasının varlığı fiber postların bağlanma dayanımını olumsuz yönde etkilemektedir. Endodontik tedavi esnasında apikal bölgenin temizlenebilirliği oldukça zordur.

Different irrigation techniques have been proposed to increase the flow and distribution of irrigating solutions within the root canal system. The aim of this in vitro study was to compare efficiacy of different irrigation activation techniques on smear layer, mineral content of dentin, debris removal and push-out bond stength. 192 extracted single rooted anterior human teeth were used in this study.The root canals were prepared at working length and all of the teeth were randomly divided into eight groups according to the final irrigant activation protocols; distilled water was used as an irrigant in Group1, 2.5% NaOCL and 17% EDTA were used in the other groups. Group 2: Manual syringe irrigation, Group 3: Passive ultrasonic irrigation, Group 4: EndoVac (Discus Dental, Culver City, CA, Group 5: GaAlAs Diode laser (Cheese?, Gigaa, China), Group 6: Nd:YAG laser (Fidelis, Fotona, Ljubljana-Slovenia), Group7: Er:YAG laser (Fidelis, Fotona, Ljubljana-Slovenia) and Group 8: Er:YAG laser (LightWalker, Fotona, Ljubljana-Slovenia) using with Photon Induced Photoacoustic Streaming (PIPS?) technique. After irrigation procedures, the roots were split longitudinally and the amount of smear layer in each third of roots was evaluated using SEM micrographs at ×1,000. Chemical elements of these surfaces were also analyzed by energy dispersive x-ray spectroscope (SEM-EDX). The experimental root canal model was used for evaluating the removal of dentin debris from artificially made grooves in standardized root canals. After each irrigation procedure, the groove was photographed, and the residual amount of dentin debris was scored. Bond strength was measured by the push-out test. Adhesive resin cement (Panavia F 2.0) was used for cementation of the fiber posts to the root canal dentin. All of the specimens were set and sectioned perpendicularly along the long axis of the post using a saw. Six discs (thickness of 1±0,05mm) were obtained from each post-core sample; finally, each group consisted of 24 samples. Pushout tests were performed using a universal testing machine at a crosshead speed of 0.5?mm/min. The data were calculated as MPa. Failure patterns were classified as adhesive, cohesive and mixed. The existence of the smear layer in the root canal were analyzed using Kruskall-Wallis and Mann-Whitney U tests. The most intense smear layer was observed in group 1, and the difference between the other groups were statistically significant (p<0,05). The best smear layer removal was achieved in Group 8 and there was a statistically significant difference between Group 1, 2 and 5 (p <0,05). There was no statistically significant difference among Group 2 with 5 and 6 (p>0,05). All experimental irrigation techniques removed smear layer more effectively at the coronal and middle levels compared to the apical level (p < 0,05). Analysis of SEM-EDX was statistically analyzed using MANOVA and the Tamhane T2 post hoc test. The level of Ca were increased and P, Ca/P ratio were decreased significantly in the diode laser (p < 0,05). There were no significant differences between the Ca/P ratio in other groups (p > 0,05). Debridement efficiacy was analysed with using Kruskal-Wallis and Mann-Whitney U tests (?=0,05). Group 1 was showed significantly (p ? 0,05) more debris inside the canals than the other protocols, while ultrasonic irrigation was the most effective (p < 0,05) for debris removal than Group 2, Group 5 and Group 6. Regarding the removal of dentin debris removal, there was no statistically significant difference (p > 0,05) among the other irrigant activation protocols except for Group 1 and 3 (p ? 0,05). Push out test results (MPa) were statistically analyzed using two-way analysis of variance and the Tamhane T2 post hoc test. The greatest mean push-out bond strength was obtained in Group 8 and the lowest bond strength values were obtained in Group 1 and there was no statistically significant difference (p>0,05) between the other irrigation activation protocols. Within the limits of this study, the irrigation activation with Ultrasonic, EndoVac, Nd:YAG Laser, Er:YAG Laser and PIPS technique has been demonstrated to be effective in removing smear layer and dentin debris even in the apical third which is described as the hardest area to clean during endodontic treatment. Smear layer has a negative effect on the bond strength of the fiber posts.