Sabit ortodontik tedavi sürecinde periodontal dokularda meydana gelen değişiklikler üzerine tükürük kortizol, estradiol ve testosteron seviyelerinin etkisinin değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı; sabit ortodontik tedavi gören bireylerde tedavinin ilk üç aylık döneminde meydana gelen periodontal parametrelerdeki değişimleri belirleyerek periodontal parametrelerdeki değişime kortizol, testosteron ve estradiol seviyelerindeki değişimin etkisini değerlendirmektir. Bu çalışmanın materyali 12-17 yaşları arasında 30?u kız, 30?u erkek toplam 60 bireyden oluşmaktadır. Tüm bireyler pubertal dönemde olup sabit ortodontik tedavi uygulanacak hastalar arasından seçilmiştir. Araştırmamızda hastaların stres ve anksiyete durumlarını ölçmek için DASS-21 anketi uygulanmıştır. Ayrıca tükürük örnekleri alınarak hastaların kortizol, estradiol ve testosteron seviyelerindeki değişimler incelenmiştir. Hastaların periodontal durumlarını değerlendirmek için ise cep derinlikleri kaydedilmiş, plak indeksi ve gingival indeks skorları kaydedilerek dişeti büyümesi değerlendirilmiştir. Sabit ortodontik tedavi başlamadan önce, başladıktan 1 ay , 2 ay ve 3 ay sonra aynı işlemler tekrarlanmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre sabit ortodontik tedavi öncesi ve başladıktan sonraki ilk üç aylık dönemde dişeti büyümesinde ve cep derinliğinde istatistiksel olarak anlamlı bir artış görülmüştür.(p<0.001) Diğer periodontal parametrelerde anlamlı bir değişim görülmemiştir. Ancak plak indeksi ve gingival indeks değerleri arasındaki korelasyon istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. (p<0.001) Anksiyete, stres ve depresyon durumlarında da tedavi öncesinden 3. aya kadarki süreçte görülen değişim istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. (p<0.05, p<0.05, p<0.01) Hormon seviyelerinde anlamlı bir değişim görülmezken periodontal parametrelerle arasındaki korelasyona bakıldığında kortizol ve gingival indeks değerleri arasındaki korelasyon dışında istatistiksel olarak anlamlılık arzeden bir korelasyon tespit edilmemiştir. (p>0,05) Bu çalışmanın sonucuna göre sabit ortodontik tedavinin ilk üç aylık döneminde, 1.) Sabit ortodontik tedavinin cep derinliğindeki artış ve dişeti büyümesi dışında periodontal dokularda anlamlı bir değişim göstermediği, 2.) Kortizol seviyesi ile gingival enflamasyon arasında ters bir korelasyon olduğu, 3.) Plak kontrolü iyi olan hastalarda estradiol ve testosteron seviyelerindeki değişimin periodontal dokulardaki değişime etki etmediği tespit edilmiştir.

The aim of this study is to determine the changes in periodontal parameters occured in patients treated with fixed orthodontic theraphy and evaluating the effects of cortisol, estradiol and testosteron levels on changes in periodontal parameters. The sample of this study consists of 12-17 year old a total of 60 patients of which 30 are female and 30 are male. All patients were chosen from applicants who are in pubertal term and undergone fixed orthodontic theraphy. In this research to determine the stres and anxiety levels of the patients DASS-21 questionnaire was used. Salivary samples were collected for cortisol, estradiol and testosteron levels determination. To evaluate periodontal status of patients; probing depth, gingival index and plaque index were measured and gingival overgrowth was evaluated. All of the measurements were made before the treatment and repeated at the first, the 2th and the 3rd month. The results of this study showed that the differences were statistically significant between months in measurements of probing depth and gingival overgrowth. (p<0,001) There was no significant change in other periodontal parameters between months. But there was statistically significant correlation between plaque index and gingival index scores. (p<0,001) There were statistically significant differences of anxiety, stress and depression levels between pre-treatment and the 3th month. (p<0.05, p<0.05, p<0.01). While there was no significant differences between hormon levels between months, no statistically significant correlation was observed between periodontal parameters and hormon levels (p>0,05) except the correlation between cortisol levels and gingival index scores. Based on the findings of the present study, it has been shown that during the first three months of fixed orthodontic theraphy, at the patients,with good plaque control, 1.) Fixed orthodontic treatment doesn?t lead to significant changes of periodontal tissues except increasing of probing depths and gingival overgrowth. 2.) There is a negative correlation between cortisol levels and gingival inflammation. 3.) Changes of salivary estradiol and testosteron levels don?t lead to significant effects on changes of periodontal tissues.