Türkiye'nin üç yerli ipek böceği ırkının (Bursa beyazı, alaca, Hatay sarısı) RAPD-PCR metodu ile moleküler genetik analizi

Abstract

ÖZET TÜRKİYE'NİN ÜÇ YERLİ İPEKBÖCEĞİ IRKININ (BURSA BEYAZI, ALACA, HATAY SARISI) RAPD-PCR METODU İLE MOLEKÜLER GENETİK ANALİZİ EROĞLU, Demet Kırıkkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi Danışman: Doç. Dr. Şükran ÇAKIR Ocak 2005, 73 sayfa Anadolu zengin gen kaynaklarına sahiptir. Bu genetik çeşitliliğin korunması ulusal bir özen gerektirmektedir. Çünkü bu çeşitlilik gelecekte iyileştirme programları için bir potansiyel olarak kullanılabilir. Bu çalışmada Türkiye'nin üç yerli ipekböceği ırkında (Bursa Beyazı, Alaca ve Hatay Sarısı) genetik varyasyonu belirlemede PCR-temelli Rasgele Çoğaltılmış Polimorfik DNA (RAPD) yöntemi kullanıldı. Bu üç ırk rasgele seçilen 23 primer ile analiz edildi ve bunlardan 5 tanesi ile toplam 34 RAPD bandı gözlendi. Bunlardan 30'u ise polimorfik lokus olarak belirlendi. Polimorfik lokusların yüzdesi Alaca'da 17.65 ve Bursa Beyazı'nda 55.88 arasında değişti. Gözlenen allel sayısı 1.5588-1.1765 arasında bulundu. Nei'nin genetik mesafesi Hatay Sarısı ile Alaca arası 0.0822 ve Bursa Beyazı ile Alaca arası0.1106 belirlendi. Tüm ırklar arasında genetik farklılık (Hy) 0.1897, ırk içi genetik farklılık (Hs) 0.1334, gen farklılaşmasının göreceli büyüklüğü (Gst) 0.2968 bulundu. Sonuç olarak bu çalışmadan elde edilen verilerin ileride Türkiye'nin ipekböceği ırklarının iyileştirme programları için kullanılabileceği saptandı. Anahtar Kelimeler: Bombyx mori, ipekböceği, RAPD-PCR, genetik polimorfızm. ii

ABSTRACT MOLECULAR GENETIC ANALYSIS OF THREE TURKISH SILKWORM BREEDS (BURSA BEYAZI, ALACA, HATAY SARISI) BY RAPD-PCR METHOD ERO?LU, Demet Kırıkkale University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Biology, M. Sc. Thesis Supervisor : Assoc. Prof. Dr. Şükran ÇAKIR January 2005, 73 pages The Anatolia has a rich gene resources. The conservation of this genetic diversity needs to a national attention. Because this diversity can be used as a potential for improvement progammes in future. In this study PCR-based Randomly Amplified Polymorphic DNA (RAPD) method was used to determine the genetic variation in three Turkish silkworm breeds (Bursa Beyazı, Alaca and Hatay Sarısı). These three breeds were analysed by randomly chosen 23 primers and 34 total RAPD bands observed with 5 of them. 30 of these bands were evaluated as polymorphic loci. Percentage of polymorphic loci were varied between 17.65 in Alaca and 55.88 in Bursa Beyazı. Observed number of alleles found between 1.5588-1.1765. Nei's genetic distance was determined between 0.0822 between Hatay Sarısı and Alaca and 0.1 106 between Bursa Beyazı and Alaca. The diversity between the breeds (Ht) 111was 0.1897, the diversity within the breeds (Hs) was 0.1334 and the magnitude of differentiation among the populations (Gsr) was 0.2968. In conclusion it was determined that the results obtained from this study can be used for improvement programmes of Turkish silkworm breeds in future. Key Words: Bombyx mori, silkworm, RAPD-PCR, genetic polymorphism. IV