Kırıkkale ilindeki Meriones tristrami türünün biyolojik, ekolojik ve karyolojik özellikleri (Mammalia: Rodentia)

Abstract

ÖZET KIRIKKALE İLİNDEKİ MERIONES TRISTRAMI TÜRÜNÜN BİYOLOJİK, EKOLOJİK VE KARYOLOJİK ÖZELLİKLERİ (MAMMALIA: RODENTIA) DEMİRBAŞ, Yasin Kırıkkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi Danışman : Yrd. Doç. Dr. Nahit PAMUKOĞLU Şubat 2004, 80 sayfa Bu araştırma, 2002 ve 2003 yıllarında Kırıkkale ilinden elde edilen 40 Meriones tristrami örneğine dayanmaktadır. Örnekler molar dişlerdeki aşınım derecesi, baculum şekli ve arazi notlarına göre yavru, genç ve ergin olmak üzere 3 yaş grubuna ayrılmıştır. Bu araştırmada M. tristramfmn ekolojik, biyolojik ve taksonomik özelliklerini ortaya koymak için habitat, kürk rengi, beslenme ve üreme davranışı, kıl morfolojisi, karyolojisi, baculum özelliği, iç ve dış karakter ölçüleri ve ektoparazitleri incelenmiştir. Sekiz canlı örnek laboratuarda gözlemlenerek beslenme ve üreme davranışları tespit edilmiştir. Örneklerin baş iskeleti Mursaloğlu (1965)'na, baculumu Lidicker (1968)'e, karyolojisi de Patton (1967) 'a göre hazırlanmıştır. Meriones tristramfde diploidkromozom sayısı 72, temel kromozom kol sayısı 84, otozomal kromozom kol sayısı ise 80 olarak kaydedilmiştir. Örneklerimiz, literatür verileriyle karşılaştırılarak değerlendirilmiş ve örneklerimizin nominatif formu temsil ettiği sonucuna varılmıştır. Anahtar kelimeler: Meriones tristrami, Ekoloji, Biyoloji, Karyoloji, Kırıkkale, Türkiye

ABSTRACT ECOLOGICAL, BIOLOGICAL AND KARYOLOGICAL CHARACTERISTICS OF MERIONES TRISTRAMI IN KIRIKKALE PROVINCE. (MAMMALIA: RODENTIA) DEMİRBAŞ, Yasin Kırıkkale University Graduate School of Natural and Applied Sciences Deparment of Biology, M. Sc. Thesis Supervisor : Asst. Prof. Dr. Nahit PAMUKO?LU February 2004, 80 pages This study was based on 40 specimens of Meriones tristrami obtained from the Kırıkkale province between 2002 and 2003. The specimens were divided into three age groups as young, juvenile and adult according to criteria of the degree of wear in molars, baculum shape and field notes. Habitat, fur colour, feeding, breeding biology, hair morphology, karyology, baculum feature, external and cranial mesaurements, and extoparasites of the species were recorded to reveal the ecological, biological and taxonomical characteristics of M. tristrami. Eight specimens of M. tristrami have been observed in lab to determine feeding and breeding behaviours. Skulls of the specimens have been prepared according to Mursaloğlu (1965), and baculum to Lidicker (1968) and karyology to Patton (1967). It was recorded that mthe diploid chromosome number of M tristrami is 72, the fundamental chromosome number 84, and the number of autosomal arms 80. Our data were compared to the relevant literatures. As a result it can be concluded that M. tristrami was represented by the nominative form in the study area. Key words: Meriones tristrami, Ecology, Biology, Karyology, Kırıkkale, Turkey. IV