F klavye için metin analizi tabanlı kelime tamamlama sistemi tasarımı

Abstract

Bu çalışmada; Standart Türk Klavyesi olan F klavye ile birlikte kullanılmak üzere metin analizi temelli bir kelime tamamlama sistemi geliştirilmiştir. Öncelikle mevcut sistemler incelenmiş ve gereksinimler tespit edilmiştir. Çalışmada, adliye çalışanlarının yoğun klavye kullanımından dolayı, adli metinler, geliştirilen sistemin eğitim ve test verisi olarak ele alınmıştır. Adalet Bakanlığı tarafından, zabıt kâtibi alım sınavlarında kullanılan 2014 ve 2015 yıllarına ait 160 sınav metni üzerinde metin analizi yapılmıştır. Metin analizinden elde edilen kelimelerin unigram ve bigram frekans bilgileri bir veritabanında tutulmuştur. Klavye dinlemesi ile kullanıcıyı takip eden ve kullanıcının, yazmakta olduğu kelime için veya yazdığı bir kelimeden sonra gelecek olan kelime için 8 elemanlı bir tahmin listesi sunan kelime tamamlama sistemi geliştirilmiştir. F klavye üzerine eklenen belirli tuş kombinasyonları ile kullanıcının önerilen kelimelerden birini seçmesiyle kelimenin doğrudan yazılması sağlanmıştır. Ayrıca, kullanıcının ek metin taramaları ile veritabanını güncelleyebilmesine ve çalışma alanına uygun metin taraması yaparak kendi kelime veritabanını oluşturabilmesine imkân sağlayan bir arayüz eklenmiştir. Bu çalışma ile kullanıcı etkileşimli ve gelişime açık bir kelime tamamlama sistemi sunulmuştur. Genel bir kelime veritabanı oluşturmak yerine, kullanıcının kişisel veya çalışma alanına ait metinleri tarayarak geliştirebileceği bir veritabanı tercih edilmiştir. Geliştirilen sistemin performansı kullanıcıya sağladığı tuşlama tasarrufu ve parmakların aldığı yoldan sağlanan tasarruf açısından değerlendirilmiştir. Kullanılan metinler arasından rastgele seçilen 15 metin ile yapılan test işleminde ortalama %50,98 tuşlama tasarrufu ve %87,84 parmakların aldığı yoldan tasarruf sağlanmıştır. Böylece klavyede parmaklara düşen iş yükü azaltılarak yazma işlemi daha rahat hale getirilmiştir. Araştırılan, incelenen ve geliştirilen bu sistem ile yoğun klavye kullanıcılarının yazma sırasında parmaklarına düşen iş yükünün azaltılması, yazma işleminin kolaylaştırılması, fiziksel, zihinsel veya öğrenme engelli kullanıcıların daha rahat klavye kullanabilmesi ve uzun vadede görülen kas-iskelet gibi meslek hastalıklarının azaltılması beklenmektedir.

In this study, to be used in conjunction with F keyboard that is Standard Turkish Keyboard, a word completion system based on text analysis was developed. Firstly, available systems were investigated and needs have been determined. In the study, due to the intensive keyboard usage of court–house employees, legal texts are taken as training and test data of the developed system. Text analysis was conducted on 160 texts of the 2014 and 2015 years used in the clerk recruitment exam performed by the Ministry of Justice. Unigram and bigram frequency information of words which are obtained from text analysis kept in a database. Following user with keyboard listening and present a prediction list, which has 8 elements, for word that user's typing word or next word after user's typed word, a word completion system was developed. With selection of user with specific key combination added on F keyboard is provided directly writing to the word. In addition, an interface has been added that allows user to update database with additional text scanning and to create own database peculiar to the branch by making text scanning. With this study, a word completion system that is user-interactive and open for improvement was presented. Instead of a general word database, a database developed by user by scanning texts peculiar to user or branch was preferred. The performance of developed system is evaluated in terms of saving keystroke and finger travel provided to the user. 50,98% of average keystroke saving and 87,84% of average finger travel saving were provided at the test process done with 15 randomly selected texts among the all used texts. So, the writing process has been more comfortable by reducing the workload of the fingers on the keyboard. With the researched, analyzed and developed system is expected to reduce workload to fingers during the writing process of intensive keyboard users, to facilitate the writing process, to use the keyboard more comfortable of physically, mentally and visually impaired users and to reduce effect of occupational diseases such as musculoskeletal diseases that can be seen in the long term.